Szanowna
Pani Minister Barbara Nowacka,
W odpowiedzi na ogłoszony projekt nowelizacji rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie podstaw programowych, mając na uwadze trwające do dn. 13.05.2024 r. konsultacje pragnę wyrazić swój sprzeciw wobec propozycji „uszczuplenia” podstaw programowych zawartych w projekcie nowelizacji rozporządzenia.
.
1. Sprzeciwiam się fragmentowi zaktualizowanej części wstępnej do podstawy programowej [tzw. preambuły] w brzmieniu:
„W celu ograniczenia potencjalnych barier uczenia się nauczyciele stosują w pracy z uczniami założenia uniwersalnego projektowania.
Uczniom z niepełnosprawnościami, w tym uczniom z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, nauczanie dostosowuje się do ich możliwości psychofizycznych oraz tempa uczenia się, wprowadzając racjonalne usprawnienia [….] ” [s.4; Zał. 1. PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO DLA SZKOŁY PODSTAWOWEJ]
W poprzedniej wersji podstawy mówiło się jedynie o uwzględnieniu potrzeb uczniów niepełnosprawnych, w obecnej - pada stwierdzenie znacznie ogólniejsze i bardziej radykalne, które nakłada bezwzględny obowiązek na nauczycieli stosowania założeń uniwersalnego projektowania w odniesieniu do każdego ucznia, i to od początku, a nie pod wpływem konkretnych przyczyn uzasadniających tę strategię postępowania. To znaczne ograniczenie autonomii nauczyciela i stosowanych przez niego metod do jednej, która zostaje mu nakazana. Jest to całkowicie sprzeczne z Kartą Nauczyciela i Prawem oświatowym
2. W zakresie języka polskiego uważam za niewystarczająca korektę dokonaną przez MEN w trakcie dopracowywania projektu.
SZKOŁA PODSTAWOWA
Przykładem jest lektura „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza. Podtrzymujemy zgłoszoną uwagę w piśmie z 19.02.2024 r. , iż konieczne jest konkretne określenie co najmniej 3 fragmentów [dotychczasowe propozycje były bardzo celne], z którymi zapozna się każdy uczeń w szkole podstawowej. Nieoznaczona fragmentaryzacja jest błędnym rozwiązaniem; skutkuje nieujednoliconym obrazem dzieła o istotnym kulturotwórczym charakterze. Natomiast w szkole średniej uczniowie powinni się zapoznać z całością epopei narodowej. Wg obecnej propozycji – aż do matury uczniowie zostaną pozbawieni konieczności zapoznania się z całością epopei narodowej, która odegrała tak znaczącą rolę w kulturze i dziejach Polski. Również inne uwagi zgłoszone wcześniej pozostają w mocy.
Należy przywrócić wybrane wiersze Władysława Bełzy np.: „Katechizm polskiego dziecka.
SZKOŁA PONADPODSTAWOWA
Kwiatki św. Franciszka” powinny powrócić
„Kroniki” Galla Anonima (fragmenty) powinny powrócić
Jan Chryzostom Pasek, „Pamiętniki” (fragmenty) powinny powrócić
Adam Mickiewicz „Konrad Wallenrod” powinien powrócić
Witold Pilecki „Raport Witolda” – przenieść do lektur obowiązkowych z uzupełniających
Można wykreślić „Odprawę posłów greckich” Jana Kochanowskiego.
Nie zgadzamy się z rezygnacją z „Zemsty”, „Potopu, „Sonetów krymskich”, „W pustyni i w puszczy”, „Boskiej Komedii”.
3. Jeśli chodzi o podstawę programową z historii, uwzględniona została zaledwie niewielka liczba uwag przywracających treści narodowe i patriotyczne, co uznajemy za niedopuszczalne. „Usuwanie z podstawy programowej odniesień do postaci historycznych, w tym bohaterów narodowych jest szkodliwe. Zabieg ten nie skutkuje deklarowaną przez autorów redukcją treści, lecz zmianą charakteru nauczanego przedmiotu. Dotychczas dzieje Polski ukazywane bywały także poprzez postacie historyczne. Takie podejście czyni historię przedmiotem żywym i zrozumiałym, o wysoko cenionym wychowawczym charakterze. Proponowane ujęcie historii okrojone do suchej faktografii, można uznać za przejaw mocno krytykowanego w pedagogice tzw. “encyklopedyzmu”, szkodliwego zwłaszcza w szkole podstawowej. Co istotne proponowane zmiany są sprzeczne z celami edukacyjnymi wyrażonymi w preambule ustawy – Prawo oświatowe, w której zapisano m.in.: kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności, miłości Ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego” [za: ruchochronyszkoly.pl]
Oba powyższe przedmioty są istotą kształcenia wśród Polaków przebywających poza granicami Polski. Pozbawienie edukacji waloru narodowego, opartego na polskiej tradycji i kulturze, odbiera dzieciom Polonii spoiwa łączącego je z Ojczyzną..
