Trzecie Powstanie Śląskie 2/3maja 1921
data:26 kwietnia 2023     Redaktor: Redakcja

Powstania Śląskie (1919–1921) okres formowania się Państwa Polskiego po zakończeniu I wojny światowej.

 
Trzecie Powstanie Śląskie było ostatnim z trzech zbrojnych zrywów polskiej ludności na Śląsku.
Jego efektem było przyznanie Polsce znacznie większej części Górnego Śląska, niż pierwotnie zamierzano.
Powstanie wybuchło w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku, walki trwały dwa miesiące.
Rozpoczęcie powstania poprzedził plebiscyt, który odbył się 20 marca 1921 roku.
W głosowaniu wzięły udział osoby, które wcześniej wyemigrowały ze Śląska.
W tym celu z Niemiec przyjechało 182 tys. emigrantów, z Polski - 10 tys.
Komisja Plebiscytowa zdecydowała o przyznaniu prawie całego obszaru Niemcom -
Polska miała otrzymać tylko powiaty pszczyński i rybnicki. Na tę wieść wcześniejsze
pojedyncze strajki niezadowolonych z trudnych warunków materialnych i bezrobocia
mieszkańców regionu przekształciły się 2 maja w strajk generalny, który objął 97 proc.
zakładów pracy.
 
W nocy z 2 na 3 maja rozpoczęło się powstanie.
 
Na jego czele stanął znany działacz społeczny, a wcześniej komisarz plebiscytowy, Wojciech Korfanty.
„Zwycięstwo osiągniemy za wszelką cenę i nie ma takiego mocarza na świecie,
 
który by nas mógł zakuć ponownie w kajdany germańskie”
 
(Wojciech Korfanty - Manifest do ludu górnośląskiego z 3 V 1921 roku określający cele i ramy trzeciego powstania śląskiego)
 W ciągu dwóch miesięcy powstańcy zdołali opanować prawie cały obszar plebiscytowy, później broniąc
go przed siłami niemieckimi.
 Najpoważniejsze starcia miały miejsce w okolicach Góry św. Anny.
 W III Powstaniu Śląskim wzięło udział około 60 tys. Polaków - jak podają źródła historyczne, 1218
spośród nich poległo, 794 odniosło rany.
 W wyniku tego zrywu Rada Ambasadorów zdecydowała o korzystniejszym dla Polski podziale Śląska.
 Z obszaru plebiscytowego, czyli ponad 11 tys. km kw., zamieszkanego przez ponad 2 mln ludzi, do Polski
przyłączono 29 proc. terenu i 46 proc. ludności.
 W Polsce znalazły się m.in. Katowice, Świętochłowice, Królewska Huta (obecny Chorzów), Rybnik,
Lubliniec, Tarnowskie Góry i Pszczyna.
 Podział był też korzystny dla Polski gospodarczo - na przyłączonym terenie znajdowały się 53 z 67
istniejących kopalni, 22 z 37 wielkich pieców oraz 9 z 14 stalowni.
 
***
 
„Cud nad Wisłą uratował Polskę od zguby, cud nad Odrą dał Polsce Śląsk.
Cudu nad Wisłą i cudu nad Odrą nie stworzył żaden dyktator, żaden mocarz, który wziął odpowiedzialność za losy narodu,
ale duch narodu, jego solidarność narodowa, duch obywatelski i poczucie odpowiedzialności każdego obywatela”
 
(Wojciech Korfanty)





Informujemy, iż w celu optymalizacji treści na stronie, dostosowania ich do potrzeb użytkownika, jak również dla celów reklamowych i statystycznych korzystamy z informacji zapisanych w plikach cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować w ustawieniach przeglądarki internetowej. Korzystając z naszej strony, bez zmiany ustawień w przeglądarce internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje politykę stosowania plików cookies, opisaną w Polityce prywatności.