Bożena Ratter: Zdobywali wiedzę, walczyli i odbudowywali - ALBUM INŻYNIERÓW I TECHNIKÓW W POLSCE (TOM I CZĘŚĆ II rok 1932) ciąg dalszy
data:21 sierpnia 2022     Redaktor: ArekN


Pięćdziesięciolecie Polskiego Towarzystwa Politechnicznego, to półwiekowy okres pracy ofiarnej jego członków w interesie rozwoju nauk technicznych, organizacji systemu pracy inżynierskiej, zespolenia polskich sił technicznych i skierowania ich ku upragnionemu celowi: ekonomicznej odbudowy ziem Państwa Polskiego, zniszczonych przez zaborców i wyczerpanych wojną. O ile przed odzyskaniem niepodległości, w latach 1877— 1918, skupialiśmy nasze siły w celu zorganizowania polskiej nauki technicznej i polskiego stanu inżynierskiego, o tyle od chwili odzyskania niepodległego bytu Państwa naszego rozpoczęliśmy skrzętną pracę nad zorganizowaniem państwowości polskiej w działach technicznej administracji, nie zaniedbując przytem kierunku naukowego i fachowo technicznego – Księga Pamiątkowa Polskiego Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie 1877-1927.

Światopogląd tych ludzi był oparty na teoriach i spekulacjach filozoficznych, a nie na doktrynach materialistycznych.

 

INŻ. MICHAŁ TADEUSZ MAKOWICZ

Urodzony w r. 1892 we Lwowie. Studjował w Politechnice Lwowskiej na Wydziale lnżynierji Lądowej, gdzie w r. 1928 uzyskał dyplom inżyniera.

W Wojsku Polskim służył jako ochotnik w obronie Lwowa, następnie w r. 1920 PODCZAS WOJNY POLSKO-BOLSZEWICKIEJ W SZEFOSTWIE INŻYNIERJI I SAPERÓW w charakterze urzędnika wojskowego. W międzyczasie najpierw jako technik, następnie jako inżynier projektował i kierował szereg robót, z których ważniejsze podajemy:

Projekt meljoracji majątku Szreńsk obok Mławy (około 500 morgów) z szeregiem śluz i młynem wodnym.

Projekt i kierownictwo budowy komina fabrycznego 30 m wys., suszarni skór z przewodami i ekshautorem (wiatrakiem) o wydajności 20.000 m3 na godz. i odczyszczalnika dla przeflirtowania odpływów z garbarni we fabryce „Pellis" we Lwowie.

Kierował z ramienia przedsiębiorstwa budową komina fabrycznego 35 m. wys. oraz zbiornika żelbetowego na wodę i studni murowanej zapuszczanej o średnicy 9 m a głębokości 12 m w łaźni oficerskiej w Przemyślu. Projektował i kierował robotami przy odbudowie fabryki płyt klejonych S. A. „Oikos“ w Rzęśnie Polskiej pod Lwowem o łącznej powierzchni zabudowanej 3.000 m2. Ponadto wykonał szereg will, domów i kamienic.

INŻ. ZYGMUNT WALASZEK

Urodził się w Niecieczy pow. Dąbrowa koło Tarnowa. Szkoły średnie rozpoczął w Tarnowie lecz wywieziony w czasie wojny przez Rosjan do Permu przerwał naukę, aż dopiero po wybuchu rewolucji rosyjskiej przedostawszy się do Charkowa uczęszczał tam do polskiej szkoły realnej im. Szczawińskiego, a po powrocie z Rosji ukończył studja średnie w Tarnopolu. Po ukończeniu WOJNY BOLSZEWICKIEJ, W KTÓREJ BRAŁ JAKO OCHOTNIK UDZIAŁ, wpisał się na Wydział Mechaniczny Politechniki Lwowskiej, którą ukończył w roku 1928. W czasie od roku 1927 do 1930 był asystentem przy Katedrze Obróbki Metali, następnie pracował w Państwowej Fabryce Amunicji w Skarżysku, a obecnie pracuje w Starachowickich Zakładach Górniczych w Dziale Broni.

INŻ WAWRZYNIEC DAJCZAK

Urodzony w r. 1882 w Reniowie koło Tarnopola, ukończył Wydział Architektoniczny Politechniki Lwowskiej w f. 1911, poczem do r. 1914 praktykował w b. Wydziale Krajowym we Lwowie. W tym czasie pracował w Towarzystwie Szkoły Ludowej, biorąc udział w pracy oświatowej i niepodległościowej wśród młodzieży.

W r. 1908 założył wojskowe stowarzyszenie młodzieży wiejskiej pod nazwą „Drużyn Bartoszowych" i był naczelnikiem tych drużyn do r. 1912; godność tę złożył z powodu zajęć zawodowych, lecz pracy na tym terenie nie porzucił aż do chwili rozwiązania tych drużyn przez rząd austrjacki w r. 1914, pracując jako redaktor i wydawca czasopisma tej organizacji p. t. „Dzwon".

Wielką wojnę przebył w armji austrjackiej, a od dnia 1. listopada 1918 r. w Wojsku Polskim w OBRONIE LWOWA I W WOJNIE BOLSZEWICKIEJ, występując z szeregów w r. 1921 w stopniu porucznika. Obecnie należy do Wydziału Izby Inżynierskiej i praktykuje we Lwowie jako architekt. Dotychczas wykonał projekty i budowę około 300 kościołów w Archidiecezji Lwowskiej i Djecezji Przemyskiej, około 15 domów ludowych i gniazd sokolich, 10 szkół, 2 szpitali i szeregu domów mieszkalnych i przeprowadził szereg prac około konserwacji zabytków.

INŻ. MARJAN HIERONIM WAKALSKI

Urodzony w r. 1899 w Wygnance kolo Czortkowa, ukończył studja na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej w r. 1923. W 1917 r. wstąpił do służby w Legionach, w r. 1918 był internowany przez władze austrjackie w Bustyahaza na Węgrzech, a następnie wysłany został na włoski front. W czasie wojny ukraińskiej pracował w POLSKIEJ ORGANIZACJI WOJSKOWEJ i brał czynny udział w walkach we Wschodniej Małopolsce. W r. 1920 był członkiem Technickich Drużyn Plebiscytowych, a następnie brał udział jako OCHOTNIK W WOJNIE BOLSZEWICKIEJ.

Od r. 1923 pełnił funkcje inżyniera warsztatów kolejowych w Stanisławowie. Po odbyciu praktyki w fabryce obrabiarek H. Ernault, Machines Outils de Prćcision w Paryżu, pracował tam nadal w Polskiej Misji Wojskowej Zakupów, specjalizując się w dziale fabrykacji broni. Od r. 1926 pracuje w Starachowickich Zakładach Górniczych, zrazu na stanowisku asystenta, a następnie kierownika kontroli fabrycznej i kierownika wydziału armatniego, oddając się pracy nad wytwarzaniem sprzętu artyleryjskiego.

INŻ. JAN ADAM BAUM

Urodzony w Tarnowie w 1889 r., ukończył w r. 1907 I. Gimnazjum w Tarnowie, zapisując się następnie na Wydział filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po dwuletnich studjach przeniósł się na Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie, poczem w r. 1910 przerzucił się ostatecznie na studja techniczne, zapisując się na Politechnikę we Lwowie, którą z powodu wojny ukończył w r. 1918 z postępem znamienicie uzdolnionego i z odznaczeniem z budownictwa lądowego i budownictwa wodnego.

Po ukończeniu studjów wstąpił do służby technicznej, zrazu do nowo założonej firmy „Krajowy Związek Przemyślu Rolniczego - Torf - sp. z o. o. we Lwowie", przechodząc następnie do „Elektrowni Związkowej, sp. z o. o. we Lwowie", a następnie do „Spółki Akcyjnej Elektrowni Okręgowych w Sierszy", pracując w biurze budowy Elektrowni Borysławskiej. W r. 1920, PODCZAS NAJAZDU BOLSZEWICKIEGO, WSTĄPIŁ DO WOJSKOWYCH WARSZTATÓW SAMOCHODOWYCH JAKO OCHOTNIK, GDZIE PRACOWAŁ DO KOŃCA R. 1920.

Po zwolnieniu otrzymał stanowisko konstruktora przy Katedrze Budownictwa Wodnego w Politechnice Lwowskiej, poczem w r. 1921 wstąpił jako inżynier budowy do „Polskiego Towarzystwa Budowlanego S. A. we Lwowie", gdzie pozostawał do końca r. 1923, otrzymując w międzyczasie stanowisko prokurenta w tejże firmie. Od r. 1924 do połowy r. 1926 był dyrektorem „Spółki Dzierżawnej Zakładów Przemysłowych, dawniej Jan Lewiński

we Lwowie", poczem przerzucił się do przemysłu drzewnego, nawiązując stosunki z Fundacją St. hr. Skarbka we Lwowie.

W czasie swojej pracy technicznej, poza pracami pomiarowemi i konstrukcyjnemi w biurze, przeprowadzał także kilka większych budów, rekonstrukcyj i t. p. Między innymi wykonał odbudowę spalonego skrzydła b. Sejmu na salę wykładową Uniwersytetu, wykonując specjalnej konstrukcji żelbetowy strop amfiteatralny, o wbudowanych w konstrukcji ramowej szatniach, ukrytych pod podłogą sali wykładowej i projekcyjnej, następnie trzech pawilonów wystawowych dla Targów Wschodnich we Lwowie, a to Pawilonu Centralnego, Pawilonu Dyrekcji Lasów Państwowych oraz firmy Hartwig.

Roboty te zasługują na uwagę ze względu na specjalne warunki, albowiem Pawilon Centralny (o pow. zab. 5500 m2 i konstrukcji częściowo murowanej) został wybudowany mimo przerw strajkowych w ciągu 48 dni roboczych, zaś Pawilon Leśny (o pow. zab. 400 m2 i ścianach z pieni drewnianych) w czasie jedynie 18 dni roboczych. Poza tymi pracami budował kilka mostów kolejki leśnej w Mikuliczynie, odnogę tejże kolejki o długości ca 4 km, tartak w Mikuliczynie i w Klimcu oraz przebudowę kolejki leśnej w Boryniczach. W międzyczasie zaprojektował istniejące obecnie Domy Składowe na Kleparowie i we Lwowie i szereg innych pomniejszych projektów i budów.

INŻ. SAMUEL MEHL

Urodzony w r. 1867 w Alwerni w Małopolsce, ukończył Politechnikę Wiedeńską w r. 1894; praktykował w przedsiębiorstwie budowy mostów, bulwarów i portów E. Gartnera we Wiedniu, poczem wstąpił do państwowej służby kolejowej. W tej służbie w ciągu 8 lat prowadził kierownictwo budowy oddziału koleji Przeworsk-Rozwadów i Sambor-Uzsok, przyczem na tej drugiej linji budował wiadukt „Spisany" i tunel „Łuszczański". Następnie pracował przez 2 lata przy robotach inwestycyjnych Krakowskiej Dyrekcji Kolejowej. W r. 1909 przeszedł w stan spoczynku i od tego czasu prowadzi własne przedsiębiorstwo budowlane, głównie w zakresie żelbetnictwa.

W latach 1914 - 1918 pełnił austrjacką służbę wojskową, a w r. 1918 wstąpił jako OCHOTNIK DO ARMJI POLSKIEJ, W KTÓREJ PEŁNIŁ SŁUŻBĘ KAPITANA AŻ DO UKOŃCZENIA WOJNY BOLSZEWICKIEJ.

INŻ. FRANCISZEK JAKUBIK

Urodzony w r. 1869 w Zaleszanach koło Tarnobrzega, ukończył Wydział Inżynierji Politechniki Lwowskiej w r. 1900. Brał wybitny udział w życiu akademickim: był sekretarzem Kółka „Kuchni Politechników”, skarbnikiem i przewodniczącym Kuchni Tow. Bratniej Pomocy, w r. 1897/8 przewodniczącym Tow. Bratniej Pomocy, w następnych dwóch latach przewodniczącym Zarządu i. Domu Techników, a w r. 1900/1 zasiadał w sądzie Polubownym i Honorowym Tow. Bratniej Pomocy.

Po ukończeniu studjów wstąpił do służby w b. Wydziale Krajowym we Lwowie, w której w latach 1902/3 zbudował drogę pienińską w Szczawnicy, a w latach 1904/13 wykonał plany regulacyjne spalonych miast i odbudował je: Dynów w r. 1904, Brzesko w r. 1904/5, Leżajsk

w r. 1906/7, Błażowę w r. 1908/9 i Przemyślany w r. 1911/13.  W czasie Wielkiej Wojny

pracował do r. 1917 jako kierownik dróg samorządowych w Nowym Sączu, przygotowując je do historycznej ofensywy gorlickiej, za co otrzyma! medal zasługi cywilnej W latach 1918/24 wykonał plan regulacyjny spalonej części Borysławia i odbudował ją po pożarze. W r. 1920 był prezesem Oddziału Borysławskiego Polskiego Towarzystwa Politechnicznego, W tymże r. 1920. W CZASIE WOJNY BOLSZEWICKIEJ, BYŁ KOMENDANTEM ODDZIAŁÓW OCHOTNICZYCH W ZAGŁĘBIU BORYSŁAWSKIEM. Obecnie pracuje w charakterze Radcy Budownictwa na stanowisku referenta technicznego dla spraw budowlanych w uzdrowiskach i regulacji miast w Dyrekcji Robót Publicznych Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie.

B. Ratter






Informujemy, iż w celu optymalizacji treści na stronie, dostosowania ich do potrzeb użytkownika, jak również dla celów reklamowych i statystycznych korzystamy z informacji zapisanych w plikach cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować w ustawieniach przeglądarki internetowej. Korzystając z naszej strony, bez zmiany ustawień w przeglądarce internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje politykę stosowania plików cookies, opisaną w Polityce prywatności.