Za każdym razem jest podobnie, a jednak inaczej… Nie ma już ofiarnego dokumentalisty, śp. Huberta Kossowskiego. Uczestnicy uroczystości nie mieli już możliwości wysłuchania świadków powojennego terroru. Zastąpili ich pracownicy z IPNu.
Historyk Marcin Łaszczyński opowiadał o odwiedzanych miejscach. Pod pomnikiem zamęczonych w więzieniu karno – śledczym przy ul. Namysłowskiej, tzw. Toledo, przypomniał drzewo - szubienicę, które jeszcze kilka lat temu trwało tu między nowymi budynkami. Mówił o ostatniej miłości skazańca, który wyrzucał na spacerniak grypsy do ukochanej i o odkrytym w dołach śmierci na Bródnowskiej „Łączce” szkielecie niemowlęcia – prawdopodobnie dziecka więźniarki z Toledo.
Przy tzw. Kordegardzie, czyli budynku przy ul. 11 Listopada, pan Marcin powiedział, że jeszcze niedawno wewnątrz znajdowały się drzwi z rosyjskim napisem ”cela”. To ślad po działającym tu trybunale wojennym NKWD.
Marsz prowadził Sławomir Wojdat z Prawicy Rzeczpospolitej i rekonstruktorzy. Szli w nim min. uczniowie z Zespołu Szkół im. Stefana Starzyńskiego ze sztandarem. Idącym przyglądali się robotnicy z powstającej tuż przy ul. Szwedzkiej inwestycji „Bohema”. Cieszyły wywieszone przy bramach i oknach biało-czerwone flagi.
Główne uroczystości miały miejsce przy ul. Strzeleckiej, przed domem, gdzie w latach 1944 – 1945 znajdowała się Główna Kwatera NKWD w Polsce, a następnie (w latach 1945- 48) areszt WUBP. Rekonstruktorzy (Klub Miłośników Historii Warszawy, Projekt Historyczny Konspiracja) przygotowali sugestywną inscenizację odbicia więźnia odzwierciedlającą autentyczne wydarzenie z Kościerzyny (19 maja 1945r.).
Głos zabrali Marcin Łaszczyński, Anna Straszyńska, autorka książki o katowni na Strzeleckiej pt. „Teoria wyzwolenia” oraz Marian Piłka z PR. Uroczystości uświetnili swoją obecnością ks. Stanisław Kosiorowski MIC, proboszcz miejscowej parafii pw. Matki Bożej z Lourdes, żołnierze z Kompanii Reprezentacyjnej WP i liczne poczty sztandarowe praskich szkół. Władze dzielnicy reprezentował wice – burmistrz Dariusz Wolke.
Po podniosłym Apelu Pamięci i salwie honorowej złożono wieńce pod tablicą upamiętniającą tragiczną historię Strzeleckiej 8.
Program uroczystości:
Przejście szlakiem praskich miejsc kaźni Żołnierzy Wyklętych
14.15 ul. Sierakowskiego 9 (szkoła) - uroczystości przy tablicy pamiątkowej rtm. Witolda Pileckiego
14.30-14.35 ul. Sierakowskiego 7 ( d. siedziba NKWD i WUBP)
14.50-14.55 ul. Jagiellońska 38 (d. siedziba Trybunału Wojennego)
15.05-15.10 ul. Cyryla i Metodego 4 (d. siedziba Miejski UBP)
15.30-15.35 ul. Namysłowska (Pomnik ku Czci Pomordowanych w Praskich Więzieniach w latach 1944-1956)
15.50-15.55 ul. 11 Listopada 68 (d. siedziba Trybunału Wojennego)
16.00-16.15 ul. Strzelecka 8 (d. kwatera główna NKWD w Polsce, następnie WUBP) diorama historyczna.
16.15 Główne uroczystości upamiętniające Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych na Pradze Północ.
Katedra Św. Michała Archanioła i Św. Floriana (ul. Floriańska 3)
18.00 Uroczysta Msza Święta
Iza S.
Dziękujemy Izie S. za wytrwałe uczestnictwo i archiwizowanie uroczystości 1 marca na Pradze od wielu już lat...
.jpg)
