LUBLIN: Śmierć poety Józefa Czechowicza pod niemieckimi bombami

LUBLIN: Śmierć poety Józefa Czechowicza pod niemieckimi bombami - obchody 78. rocznicy

data:30 sierpnia 2017 Redaktor: Redakcja

9 września o godzinie 9.30 przypadnie 78. rocznica jednego z najtragiczniejszych momentów w historii Lublina. O tej godzinie w 1939 roku rozpoczęło się bombardowanie miasta przez Niemców, w wyniku którego zginęło około 1000 osób. Był wśród nich poeta Józef Czechowicz. Publikujemy program obchodów tej tragicznej rocznicy.

W wyniku niemieckich nalotów i bombardowań cywilnej części centrum Lublina między godziną 9.00 a 10.00 zginął Józef Czechowicz. Jedna ze spadających bomb trafiła w kamienicę przy ul. Krakowskie Przedmieście 46, w której w zakładzie fryzjerskim przebywał poeta.

Obchody 2017r.:

9 września 2017 r. upłynie 78 lat od tragicznej śmierci Józefa Czechowicza. Jak co roku zachęcamy mieszkańców Lublina do wspólnego upamiętnienia tej smutnej daty na Placu Czechowicza.

W tym roku nasze działania odbywać się będą 8 i 9 września.
Spotkajmy się tego dnia od 9:30 do 12:30 pod Pomnikiem poety na Placu Czechowicza (obok poczty głównej) i w symbolicznym geście pamięci przeczytajmy jego wiersze.

08.09.2017

9:30 - 12:00 - Czytanie wierszy pod pomnikiem poety przez młodzież z lubelskich szkół.

11:00 - okolicznościowy improwizowany koncert muzyki z udziałem muzyków: Kamila Szuszkiewicza (trąbka) i Jacka Steinbricha (kontrabas).

19:00 - koncert "Bombardowanie Pępka Świata" w Domu Słów. Składać się będzie z dwóch części. Pierwszy set to koncert Maćka Połynko (ok.40 min.), a drugi to improwizowany koncert (ok.50 min.) z udziałem Kamila Szuszkiewicza, Jacka Steinbrucha, Maćka Połynko i Maćka Pałki.

Bombardowanie Pępka Świata:

Fundacja Kaisera Söze przygotowuje wydawnictwo muzyczne poświęcone historii Lublina, które ukaże się w październiku tego roku pod tytułem Pępek świata. Artyści zaproszeni do udziału w projekcie stworzyli utwory muzyczne inspirowane wybranymi przez nich wydarzeniami. Aż dwie zilustrowane muzycznie historie wydarzyły się podczas bombardowania Lublina 9 września 1939 r. Z tego powodu postanowili uczcić rocznicę tego tragicznego wydarzenia wspólnie z Domem Słów i Centrum Badania Możliwości.

Fundacja zaprosiła do Lublina Kamila Szuszkiewicza. Szuszkiewicz skomponował utwór poświęcony Janinie Reszce - fryzjerce, która zginęła od tej samej bomby, która zabiła Józefa Czechowicza. Wystąpi również Maciej Połynko - autor utworu inspirowanego heroicznym czynem Jana Gilasa. Towarzyszyć im będą Jacek Steinbrich i Maciej Pałka.

Kamil Szuszkiewicz - kompozytor i trębacz związany z jazzem i improwizacją. Członek zespołów Zebry a Mit, Profesjonalizm oraz orkiestr Trifonidisa i Warsaw Improvisers Orchestra. Ma na koncie dwa albumy autorskie ("Istina" i "Robot Czarek") i wiele grupowych.

Maciej Połynko - artysta audiowizualny. Tworzy instalacje interaktywne, zajmuje się muzyką elektroakustyczną, improwizowaną i field recordingiem oraz realizuje oprawy wizualne i dźwiękowe na potrzeby spektakli teatralnych. Współpracuje m.in z Teatr Maat Projekt, współtworzy duet Bob van Beton i Tadeusz Cieślak Trio. Współzałożyciel Centrum Badania Możliwości.

Jacek Steinbrich - lubelski kontrabasista i gitarzysta inspirujący się punkiem, bluesem, minimalizmem, jazzem, free jazzem, muzyką współczesną i klasyczną. Jacek współpracuje z różnymi grupami, m.in. polsko-irlandzką free jazzową Re.mus, surf-psychodeliczną Braces Are Beautiful, a także kolektywem Cząstki Elementarne i kwartetem Dokalski/Cieślak/Miarczyński/Steinbrich. Wiosną 2017 roku powołał do życia zespół TeChytrze.

Maciej Pałka - artysta wizualny, ilustrator, twórca gier i powieści graficznych. Animator kultury komiksowej. Wyznawca etosu DIY. Weteran kserowanych zinów epoki kleju i nożyczek. Współzałożyciel Centrum Badania Możliwości.

Organizatorzy:
Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN"
Fundacja Kaisera Söze
Dom Słów
Centrum Badania Możliwości

Wydawnictwo muzyczne Pępek świata powstaje dzięki wsparciu Miasta Lublin w ramach obchodów 700-lecia miasta w 2017 roku.
www.kaisersoze.pl

09.09.2017

O godzinie 9.30 przypadnie 78. rocznica jednego z tragicznych momentów w historii Lublina. Wtedy też miało się rozpocząć bombardowanie miasta przez Niemców, w wyniku którego zginęło około 1000 osób. Był wśród nich również Józef Czechowicz. Działo się to właśnie w sobotę. Spotkamy się wówczas z delegacją władz miasta, z Muzeum im. J. Czechowicza i z reprezentacją uczniów i nauczycieli z Gimnazjum nr 19 w Lublinie.

Zapraszamy!

----------------------------------------------------------------------------------

Rys historyczny: Bombardowanie Lublina 9 września 1939r.

Następny, największy nalot nastąpił 9 września. Z dużym prawdopodobieństwem był on związany z działaniami V kolumny. Tego dnia do Lublina dotarła rządowa kolumna transportowa, bacznie obserwowana przez dywersantów, kierowanych przez porucznika Abwehry Hansa Grabowsky'ego. Dysponując szczegółowymi planami miasta, przekazywali oni przez radio istotne dla wywiadu informacje4. Zmasowany atak niemieckich bombowców uderzył przede wszystkim w centrum miasta, w rejonie ulic: Krakowskiego Przedmieścia, Narutowicza, Kapucyńskiej, Kościuszki, Szopena oraz Starego Miasta (głównie ulicy Bramowej). Poważnie uszkodzone zostały: budynek magistratu, gdzie zginęły 42 osoby (m.in. prezydent Torunia, Leon Raszeja), oraz katedra. W kamienicy przy ulicy Kościuszki zginął pod gruzami poeta Józef Czechowicz.

„Kilka bomb padło na dom, w którym mieściła się fryzjernia Ostrowskiej – pisze w swoich wspomnieniach Wacław Gralewski – Jedna z nich, przebiwszy sklepienia, wpadła do zakładu. Według relacji Henryka Domińskiego, lublinianina, poety i dziennikarza, który do Lublina przywędrował razem z Czechowiczem, gdy bomba wpadła do fryzjerni, on i towarzysze skoczyli pod ścianę i upadli na ziemię – natomiast Czechowicz skoczył w przeciwnym kierunku. W rezultacie eksplozji zginęło kilka osób i runął zakład. Leżący pod ścianą towarzysze Czechowicza ocaleli – po godzinie wygrzebali się spod gruzów i wydostali się ze zburzonego domu bez poważniejszych obrażeń. W rezultacie akcji ratunkowej wydobyto spod gruzów strzęp ludzki, w kieszeni którego znaleziono niezniszczony słownik polsko-niemiecki z napisem na pierwszej stronie: własność Józefa Czechowicza”5.

Bomby trafiły także w koszary 8. Pułku Piechoty Legionów przy alei Kraśnickiej, zabijając około stu żołnierzy, w tym chorych i rannych w szpitalu, a także wiele osób cywilnych zamieszkałych w pobliżu koszar.

„Bomby burzące i zapalające padały seriami – pisze o bombardowaniu koszar Władysław Rokicki – co powodowało straszliwy grzmot, niemal trzęsienie ziemi. Poza tym samoloty niemieckie zniżały się i bezkarnie strzelały z broni maszynowej do żołnierzy [...]. Podczas tego bombardowania poległo ponad stu żołnierzy, a jeszcze więcej było rannych. Po nalocie samolotów niemieckich razem z grupą żołnierzy, pod komendą dwóch oficerów, znosiliśmy zabitych żołnierzy na grunty orne, na wyznaczone miejsce na cmentarzu polowym przy obecnej alei Kraśnickiej. [...] Pamiętam, że oficerowie bardzo dokładnie starali się ustalić nazwiska zabitych żołnierzy, prowadząc specjalny rejestr. Wielu z poległych nie miało żadnych dokumentów, a wielu bomby rozszarpały na drobne części. Z uwagi na dużą liczbę zabitych żołnierzy postanowiono chować ich w grobach zbiorowych, bez trumien”6.

Opracował Tadeusz Przystojecki

⁴ W. Białasiewicz, A.L. Gzella, Bronili Lublina. Wrzesień 1939, Wstęp do opracowania, Lublin 1994, s. 44.

⁵ T. Pietrasiewicz, Bombardowanie Lublina 09.09.1939. Śmierć Czechowicza, Lublin 2009, s. 20.

⁶ W. Białasiewicz, A.L. Gzella, dz. cyt., s. 56–57.

za:http://teatrnn.pl/leksykon/node/2445#2

NASZE PROJEKTY

ZOBACZ WSZYSTKIE PROJEKTY