Nocna zmiana w pigułce - przeczytaj, przypomnij sobie, podaj dalej!
data:05 czerwca 2017     Redaktor: Agnieszka

Co się działo na polskiej scenie politycznej 25 lat temu? Przypominamy najważniejsze fakty w skrócie, także w formie ulotki do przekazania dalej. Pamiętajmy, kto był kim w tamtych czasach, bo do dzisiaj niewiele się zmieniło.





Pobierz ulotkę informacyjną cz.1.

Pobierz ulotkę informacyjną cz.2.


Rząd Jana Olszewskiego

 

Rada Ministrówpod kierownictwem premiera Jana Olszewskiego,

została powołana 23 grudnia 1991 przez Sejm I kadencji.

Gabinet funkcjonował do 10 lipca 1992 do 4 czerwca 1992.

 

  • Jesienią 1991 odbyły się pierwsze po II wojnie światowej wolne wybory parlamentarnedo Sejmu I kadencji i Senatu II kadencji.
    • Prezydent Lech Wałęsa desygnował Jana Olszewskiego na premiera już 5 grudnia 1991, gdy nie powiodła się misja kandydata prezydenckiego Bronisława Geremka ani próba pozostawienia na stanowisku urzędującego premiera Jana Krzysztofa Bieleckiego.
    • Sejm wybrał Jana Olszewskiego na premiera w dniu 6 grudnia 1991. Niemożność zbudowania trwałej koalicji programowej zniechęciła także Jana Olszewskiego, który w połowie grudnia złożył rezygnację z utworzenia rządu, której Sejm jednak nie przyjął.

Rząd Jana Olszewskiego działał już w nowym otoczeniu międzynarodowym.

  • 8 grudnia 1991 przestał istnieć ZSRR.
  • To skłoniło ekipę Jana Olszewskiego do podjęcia działań mających na celu integrację Polski z NATO i Wspólnotami Europejskimi. Po raz pierwszy w oficjalnych dokumentach MON-u pojawiło się stwierdzenie, że członkostwo w NATO jest strategicznym celem polityki obronnej RP.
  • Przyspieszono rozpoczęte w październiku 1990 negocjacje, mające na celu wycofanie armii rosyjskiej z Polski.
  • Rząd Jana Olszewskiego zmienił także koncepcję prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Całkowite zahamowanie prywatyzacji spowodowało otwarty konflikt rządu z ugrupowaniami liberalnymi w parlamencie.
  • W marcu 1992 konsternację wywołało wysunięcie przez Lecha Wałęsę niekonsultowanych z rządem koncepcji NATO-bis i EWG-bis, które kolidowały z dotychczasowym euroatlantyckim kursem gabinetu.
  • 22 maja 1992 premier Jan Olszewski (mimo parafowania dokumentów 10 dni wcześniej przez wiceministra w tym rządzie) sprzeciwił się podpisaniu klauzuli polsko-rosyjskiego traktatu o przyjaźni i dobrosąsiedzkiej współpracy, która przekazywała bazy, opuszczane przez wojska rosyjskie wycofujące się z Polski, w ręce międzynarodowych spółek polsko-rosyjskich.
  • Premier przekazał sprzeciw rządu, wysyłając depeszę szyfrową do Moskwy na ręce Lecha Wałęsy, który po osobistej rozmowie z Borysem Jelcynem zmienił kontrowersyjny zapis w umowie.

 

Doszło jednak do otwartego konfliktu rządu z prezydentem Lechem Wałęsą.

Gabinet Premiera Jana Olszewskiego został odwołany przez Sejm w nocnym głosowaniu z 4 na 5 czerwca 1992, kilkanaście godzin po wykonaniu przez ministra spraw wewnętrznych Antoniego Macierewicza uchwały Sejmu o ujawnieniu tajnych współpracowników Służby Bezpieczeństwa

Na przyspieszenie rozpatrywania wniosku o odwołanie rządu wpłynął prezydent Lech Wałęsa, który złożył 4 czerwca 1992 własny wniosek o odwołanie premiera

Od 5 czerwca 1992 Radą Ministrów kierował Waldemar Pawlak.

 

Zamach  na  rząd  Premiera  Jana  Olszewskiego –

pierwszy od września 1939 r.  polski rząd z  wolnych wyborów

 

„Chciałbym, by powołanie tego rządu było początkiem końca komunizmu w Polsce”  

(Jan Olszewski expose` z 21.XII.1991)

 

Plan działania zarysowany przez Premiera był projektem odbudowy niepodległego polskiego państwa.

Był próbą wciągnięcia do realizacji tego zadania całego narodu. Jan Olszewski mówił jasno:

nie chcemy rządzić narodem,  tylko z narodem.

***

  • 24.05.1992 - rada Unii Demokratycznej podjęła uchwałę wzywającą rząd Olszewskiego do ustąpienia.
  • 26.05.1992 - prezydent Lech Wałęsa przesłał do marszałka Sejmu formalne pismo, informując o utracie zaufania do rządu i o cofnięciu swojego poparcia.
  • 27.05.1992 - prezydium klubu parlamentarnego UD, a następnie rada koalicyjna „trójki” (UD, KLD, PPG), podjęły decyzję o zgłoszeniu w Sejmie wniosku o wotum nieufności wobec rządu.
  • 28.05 1992 - przegłosowano uchwałę o treści:

„Niniejszym zobowiązuje się ministra spraw wewnętrznych do podania do dnia 6 czerwca 1992r. pełnej informacji na temat urzędników państwowych (...) , senatorów, posłów, a do 2 miesięcy – sędziów, prokuratorów adwokatów oraz do 6 miesięcy – radnych (…), będących współpracownikami Urzędu Bezpieczeństwa w latach 1945-1990.”

  • 04.06.1992 - Lech Wałęsa składa własny wniosek o odwołanie premiera

 

Lustracja była powodem bezpośrednim do działania zagrożonych nią polityków, ich rodzin i przyjaciół

 

4 czerwca 1992 r. Nocna zmiana w sejmowych kuluarach.

Bohaterowie wchodzą na scenę:

Moczulski: „Właściwie tak tuśmy doszli do wniosku, że można nawet w tej chwili  powołać nowego premiera na tak zwane porozumienie dżentelmeńskie, żeby na tydzień był premierem. W ciągu tygodnia uformujemy koalicję”.

Wałęsa: „Wy nie wiecie jak daleko oni zaszli, dlatego trzeba ich błyskawicznie. Natychmiast, dzisiaj!”

Pawlak: „Tylko, że to jest trochę gangsterski chwyt”.

Wałęsa: „Słuchajcie, bo jak [Pawlak] nie przejdzie, to jesteśmy w bardzo trudnej sytuacji. Toż możemy się porozumieć, że później będziemy robić różne układanki jeszcze. Ale natychmiast trzeba zablokować tych ludzi, żeby nie przyszli do biura”.

Tusk: „Jeśli SLD nie skrewi, to [odwołanie rządu] przejdzie”. „Panowie, policzmy głosy: KPN, SLD, Mała koalicja”.

Moczulski: „Za odwołaniem tak, ale czy będzie głosował [SLD] za Pawlakiem w ogóle?”

Wałęsa: „Dzisiaj wysondowałem wszystkie możliwości, dziś nie przeciągniemy inaczej.”

Moczulski: „Podejmujemy męską decyzję: Pawlak i koniec.”

Wałęsa: „Dzisiaj, natychmiast, dzisiaj. Ja jutro nie mogę ich wpuścić do biura”.

 

4 czerwca 1992 r., nocą, pospiesznie, odwołano na wniosek Lecha Wałęsy rząd Jana Olszewskiego.

Słynna nocna zmiana nastąpiła w kilka godzin po tym, gdy do sejmu trafiła przygotowana przez rząd lista tajnych współpracowników Służby Bezpieczeństwa, na której znalazło się m.in. 3 ministrów i 8 wiceministrów.

 

Ze stenogramu 17. posiedzenia Sejmu I kadencji, 4 czerwca 1992, ok godz. 24,00:

„Wicemarszałek Andrzej Kern: (...) W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. Większość bezwzględna wynosi 213.

Za uchwałą głosowało  273 posłów, przeciw uchwale – 119, wstrzymał się od głosu 33 posłów.

Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę o odwołaniu Rady Ministrów.

Zamknęliśmy kolejny rozdział naszej historii (...)”.

***

Przemówienie Premiera Jana Olszewskiego w Sejmie 4 czerwca 1992 r., w nocy:

„Ja chciałbym stąd wyjść tylko z jednym osiągnięciem. I jak do tej chwili mam przekonanie, że z nim wychodzę. Chciałbym mianowicie, wtedy kiedy ten gmach opuszczę, (...), że wtedy kiedy się to wreszcie skończy –

będę mógł wyjść na ulice tego miasta, wyjść i popatrzeć ludziom w oczy.

 

I tego wam - Panie Posłanki i Panowie Posłowie życzę po tym głosowaniu”.

***

25 lat temu odwołano rząd Olszewskiego i powołano egzotyczną koalicję z premierem w założeniu raptem na tydzień, tylko dla zatrzymania rządu Olszewskiego. By „jutro nie weszli do gabinetów” świadomie stosując „gangsterki chwyt”.

 

Źródło: Gazeta Polska Nr 22 (992) z dnia 30 maja 2012 r.

http://m.niezalezna.pl/29420-zamachowe-kukly

https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rz%C4%85d_Jana_Olszewskiego&action=edit&section=2

 

 

Oprac. Z. Stec (04.06.2017)

Stowarzyszenie Solidarni 2010, Al.Lipowa 21/ 6, 53-124 Wrocław

konto PLN: 67 2490 0005 0000 4520 4582 2486

POLECAMY NASZ PORTAL:  solidarni2010.pl

 

 

Zobacz równiez:





Informujemy, iż w celu optymalizacji treści na stronie, dostosowania ich do potrzeb użytkownika, jak również dla celów reklamowych i statystycznych korzystamy z informacji zapisanych w plikach cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować w ustawieniach przeglądarki internetowej. Korzystając z naszej strony, bez zmiany ustawień w przeglądarce internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje politykę stosowania plików cookies, opisaną w Polityce prywatności.