Pobierz ulotkę informacyjną cz.1.

Pobierz ulotkę informacyjną cz.2.

Rząd Jana Olszewskiego

Rada Ministrówpod kierownictwem premiera Jana Olszewskiego,

została powołana 23 grudnia 1991 przez Sejm I kadencji.

Gabinet funkcjonował do 10 lipca 1992 do 4 czerwca 1992.

• Jesienią 1991 odbyły się pierwsze po II wojnie światowej wolne wybory parlamentarnedo Sejmu I kadencji i Senatu II kadencji.
  • Prezydent Lech Wałęsa desygnował Jana Olszewskiego na premiera już 5 grudnia 1991, gdy nie powiodła się misja kandydata prezydenckiego Bronisława Geremka ani próba pozostawienia na stanowisku urzędującego premiera Jana Krzysztofa Bieleckiego.
  • Sejm wybrał Jana Olszewskiego na premiera w dniu 6 grudnia 1991. Niemożność zbudowania trwałej koalicji programowej zniechęciła także Jana Olszewskiego, który w połowie grudnia złożył rezygnację z utworzenia rządu, której Sejm jednak nie przyjął.

Rząd Jana Olszewskiego działał już w nowym otoczeniu międzynarodowym.

• 8 grudnia 1991 przestał istnieć ZSRR.
• To skłoniło ekipę Jana Olszewskiego do podjęcia działań mających na celu integrację Polski z NATO i Wspólnotami Europejskimi. Po raz pierwszy w oficjalnych dokumentach MON-u pojawiło się stwierdzenie, że członkostwo w NATO jest strategicznym celem polityki obronnej RP.
• Przyspieszono rozpoczęte w październiku 1990 negocjacje, mające na celu wycofanie armii rosyjskiej z Polski.
• Rząd Jana Olszewskiego zmienił także koncepcję prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Całkowite zahamowanie prywatyzacji spowodowało otwarty konflikt rządu z ugrupowaniami liberalnymi w parlamencie.
• W marcu 1992 konsternację wywołało wysunięcie przez Lecha Wałęsę niekonsultowanych z rządem koncepcji NATO-bis i EWG-bis, które kolidowały z dotychczasowym euroatlantyckim kursem gabinetu.
• 22 maja 1992 premier Jan Olszewski (mimo parafowania dokumentów 10 dni wcześniej przez wiceministra w tym rządzie) sprzeciwił się podpisaniu klauzuli polsko-rosyjskiego traktatu o przyjaźni i dobrosąsiedzkiej współpracy, która przekazywała bazy, opuszczane przez wojska rosyjskie wycofujące się z Polski, w ręce międzynarodowych spółek polsko-rosyjskich.
• Premier przekazał sprzeciw rządu, wysyłając depeszę szyfrową do Moskwy na ręce Lecha Wałęsy, który po osobistej rozmowie z Borysem Jelcynem zmienił kontrowersyjny zapis w umowie.

Doszło jednak do otwartego konfliktu rządu z prezydentem Lechem Wałęsą.

Gabinet Premiera Jana Olszewskiego został odwołany przez Sejm w nocnym głosowaniu z 4 na 5 czerwca 1992, kilkanaście godzin po wykonaniu przez ministra spraw wewnętrznych Antoniego Macierewicza uchwały Sejmu o ujawnieniu tajnych współpracowników Służby Bezpieczeństwa

Na przyspieszenie rozpatrywania wniosku o odwołanie rządu wpłynął prezydent Lech Wałęsa, który złożył 4 czerwca 1992 własny wniosek o odwołanie premiera

Od 5 czerwca 1992 Radą Ministrów kierował Waldemar Pawlak.

Zamach  na  rząd  Premiera  Jana  Olszewskiego –

pierwszy od września 1939 r.  polski rząd z  wolnych wyborów

„Chciałbym, by powołanie tego rządu było początkiem końca komunizmu w Polsce”  

(Jan Olszewski expose` z 21.XII.1991)

Plan działania zarysowany przez Premiera był projektem odbudowy niepodległego polskiego państwa.

Był próbą wciągnięcia do realizacji tego zadania całego narodu. Jan Olszewski mówił jasno:

nie chcemy rządzić narodem,  tylko z narodem.

***

• 24.05.1992 - rada Unii Demokratycznej podjęła uchwałę wzywającą rząd Olszewskiego do ustąpienia.
• 26.05.1992 - prezydent Lech Wałęsa przesłał do marszałka Sejmu formalne pismo, informując o utracie zaufania do rządu i o cofnięciu swojego poparcia.
• 27.05.1992 - prezydium klubu parlamentarnego UD, a następnie rada koalicyjna „trójki” (UD, KLD, PPG), podjęły decyzję o zgłoszeniu w Sejmie wniosku o wotum nieufności wobec rządu.
• 28.05 1992 - przegłosowano uchwałę o treści:

„Niniejszym zobowiązuje się ministra spraw wewnętrznych do podania do dnia 6 czerwca 1992r. pełnej informacji na temat urzędników państwowych (...) , senatorów, posłów, a do 2 miesięcy – sędziów, prokuratorów adwokatów oraz do 6 miesięcy – radnych (…), będących współpracownikami Urzędu Bezpieczeństwa w latach 1945-1990.”

• 04.06.1992 - Lech Wałęsa składa własny wniosek o odwołanie premiera

Lustracja była powodem bezpośrednim do działania zagrożonych nią polityków, ich rodzin i przyjaciół

4 czerwca 1992 r. Nocna zmiana w sejmowych kuluarach.

Bohaterowie wchodzą na scenę:

Moczulski: „Właściwie tak tuśmy doszli do wniosku, że można nawet w tej chwili  powołać nowego premiera na tak zwane porozumienie dżentelmeńskie, żeby na tydzień był premierem. W ciągu tygodnia uformujemy koalicję”.

Wałęsa: „Wy nie wiecie jak daleko oni zaszli, dlatego trzeba ich błyskawicznie. Natychmiast, dzisiaj!”

Pawlak: „Tylko, że to jest trochę gangsterski chwyt”.

Wałęsa: „Słuchajcie, bo jak [Pawlak] nie przejdzie, to jesteśmy w bardzo trudnej sytuacji. Toż możemy się porozumieć, że później będziemy robić różne układanki jeszcze. Ale natychmiast trzeba zablokować tych ludzi, żeby nie przyszli do biura”.

Tusk: „Jeśli SLD nie skrewi, to [odwołanie rządu] przejdzie”. „Panowie, policzmy głosy: KPN, SLD, Mała koalicja”.

Moczulski: „Za odwołaniem tak, ale czy będzie głosował [SLD] za Pawlakiem w ogóle?”

Wałęsa: „Dzisiaj wysondowałem wszystkie możliwości, dziś nie przeciągniemy inaczej.”

Moczulski: „Podejmujemy męską decyzję: Pawlak i koniec.”

Wałęsa: „Dzisiaj, natychmiast, dzisiaj. Ja jutro nie mogę ich wpuścić do biura”.

4 czerwca 1992 r., nocą, pospiesznie, odwołano na wniosek Lecha Wałęsy rząd Jana Olszewskiego.

Słynna nocna zmiana nastąpiła w kilka godzin po tym, gdy do sejmu trafiła przygotowana przez rząd lista tajnych współpracowników Służby Bezpieczeństwa, na której znalazło się m.in. 3 ministrów i 8 wiceministrów.

Ze stenogramu 17. posiedzenia Sejmu I kadencji, 4 czerwca 1992, ok godz. 24,00:

„Wicemarszałek Andrzej Kern: (...) W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. Większość bezwzględna wynosi 213.

Za uchwałą głosowało  273 posłów, przeciw uchwale – 119, wstrzymał się od głosu 33 posłów.

Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę o odwołaniu Rady Ministrów.

Zamknęliśmy kolejny rozdział naszej historii (...)”.

***

Przemówienie Premiera Jana Olszewskiego w Sejmie 4 czerwca 1992 r., w nocy:

„Ja chciałbym stąd wyjść tylko z jednym osiągnięciem. I jak do tej chwili mam przekonanie, że z nim wychodzę. Chciałbym mianowicie, wtedy kiedy ten gmach opuszczę, (...), że wtedy kiedy się to wreszcie skończy –

będę mógł wyjść na ulice tego miasta, wyjść i popatrzeć ludziom w oczy.

I tego wam - Panie Posłanki i Panowie Posłowie życzę po tym głosowaniu”.

***

25 lat temu odwołano rząd Olszewskiego i powołano egzotyczną koalicję z premierem w założeniu raptem na tydzień, tylko dla zatrzymania rządu Olszewskiego. By „jutro nie weszli do gabinetów” świadomie stosując „gangsterki chwyt”.

Źródło: Gazeta Polska Nr 22 (992) z dnia 30 maja 2012 r.

http://m.niezalezna.pl/29420-zamachowe-kukly

https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rz%C4%85d_Jana_Olszewskiego&action=edit&section=2

Oprac. Z. Stec (04.06.2017)

Stowarzyszenie Solidarni 2010, Al.Lipowa 21/ 6, 53-124 Wrocław

konto PLN: 67 2490 0005 0000 4520 4582 2486

POLECAMY NASZ PORTAL:  solidarni2010.pl