Z głębokim smutkiem zawiadamiam,

że 5 stycznia 2017 roku zmarł w Warszawie

ŚP

gen. bryg. Janusz Brochwicz-Lewiński

ps. „Gryf”

urodzony 17 września 1920 roku w Wołkowysku.

W latach 1938-1939 służył ochotniczo w 76. Lidzkim Pułku Piechoty.

Podczas inwazji niemiecko-sowieckiej 1939 roku walczył

w stopniu kaprala podchorążego w składzie Armii „Prusy”.

Od sierpnia 1940 roku żołnierz Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej

w Lubelskim Okręgu ZWZ-AK.

Od sierpnia 1943 roku służył w oddziałach partyzanckich na Lubelszczyźnie.

Dowódca plutonu w oddziale Hieronima Dekutowskiego „Zapory”.

Od marca 1944 roku instruktor wyszkolenia bojowego i terenoznawstwa

w Batalionie „Parasol” w Okręgu Warszawskim AK.

Dowodził szeregiem akcji zbrojnych na terenie Warszawy.

Podczas Powstania Warszawskiego oficer 1. kompanii Batalionu „Parasol”.

Dowódca obrony „Pałacyku Michla” oraz uczestnik walk na cmentarzach wolskich.

Ciężko ranny, leczony w szpitalu polowym na Starym Mieście,

ewakuowany kanałami do Śródmieścia.

Od października 1944 roku więzień obozu w Lamsdorf, następnie Oflagu VII-A Murnau.

Po wojnie zastępca dowódcy kompanii w Ośrodku Zapasowym

1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej w Szkocji.

Od października 1947 roku oficer Brytyjskich Sił Zbrojnych.

W 2002 roku powrócił do Polski.

W latach 2009-2014 członek Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Uhonorowany Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari,

Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski,

Krzyżem Komandorskim  Orderu Odrodzenia Polski,

oraz wieloma innymi odznaczeniami polskimi i brytyjskimi.

Honorowy Obywatel Miasta Stołecznego Warszawy.

Niech odpoczywa w Pokoju Wiecznym.

Cześć Jego Pamięci!

Jan Józef Kasprzyk

p.o. Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów

i Osób Represjonowanych

Janusz Brochwicz-Lewiński urodził się 17 września 1920 r. w Wołkowysku. Po maturze skończył Kurs Podchorążych Rezerwy 29 Dywizji Piechoty przy 76 Lidzkim Pułku Piechoty w Grodnie, z którym – jako kapral podchorąży – we wrześniu 1939 r. walczył z Niemcami. Po agresji ZSRS na Polskę, dzień po swoich dziewiętnastych urodzinach dostał się do niewoli sowieckiej, skąd udało mu się uciec. Szybko włączył się do działalności konspiracyjnej w szeregach ZWZ-AK. Służył w różnych oddziałach zbrojnych, między innymi pod komendą por. Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora”. W marcu 1944 został skierowany do Warszawy, do batalionu KG AK „Parasol”. Brał udział w wielu akcjach. Krótko przed Powstaniem Warszawskim dowodził atakiem na aptekę Wendego przy Krakowskim Przedmieściu, podczas którego zdobyto narzędzia, lekarstwa i materiały opatrunkowe.

W Powstaniu Warszawskim został ciężko ranny podczas walk o Pałacyk Michla na Woli. Awansowany do stopnia podporucznika i odznaczony Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari V klasy, został ewakuowany kanałami do Śródmieścia. Po kapitulacji Powstania dostał się do niewoli.

Wyzwolony z niemieckiego obozu jenieckiego w Murnau przez Amerykanów po wojnie pozostał na Zachodzie. Wstąpił do armii brytyjskiej, służył m.in. w gwardii przybocznej Jerzego VI. Jako agent wywiadu działał w Palestynie i Sudanie. Po opuszczeniu armii był przez 15 lat kwatermistrzem i oficerem administracyjnym w jednej z angielskich szkół wojskowo-cywilnych. Po przejściu na emeryturę w 1895 roku, pracował jako tłumacz w placówkach dyplomatycznych Wielkiej Brytanii w RFN.

W 2002 podjął decyzję o powrocie do Polski i od tego czasu aktywnie działa w środowisku kombatanckim. Udziela wywiadów, bierze udział w realizacji filmów dokumentalnych, spotyka się z młodzieżą, przewodnikami po Warszawie, oficerami i żołnierzami jednostek specjalnych. W 2007 roku uczestniczył w akcji billboardowej „Patriotyzm Jutra”.

W latach 2009–2014 był członkiem kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari. W 2014 r. wszedł w skład Komitetu Honorowego Fundacji „Łączka”, sprawującego opiekę nad kwaterą Żołnierzy Wyklętych na Powązkach. Wspiera ideowo i honorowo prace prowadzone przez zespół pod kierownictwem pełnomocnika prezesa Instytutu Pamięci Narodowej ds. poszukiwań miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego – profesora Krzysztofa Szwagrzyka.

W 2007 roku Rada Miasta Stołecznego Warszawy przyznała mu godność Honorowego Obywatela miasta stołecznego Warszawy. W 2008 r. Prezydent RP Lech Kaczyński awansował go do stopnia generała brygady, a w listopadzie 2015 r. Prezydent RP Andrzej Duda odznaczył go Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Zmarł 5 stycznia 2017 roku. Jak podaje Agnieszka Bogucka, prezes Zarządu oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Wspólnota Polska, która opiekowała się Generałem, Gryf "miał bardzo dobrą śmierć. Zmarł w domu, podczas snu. o 4.30".

Świeć Panie nad Jego duszą.....