W pierwszym dniu festiwalu (środa – 28.09.2016) podszedłem do prowadzącego konferencję prasową pana Marcina Wikło i powiedziałem „na ucho”: „ Ten festiwal mógłby być propozycją nie tylko dla młodzieży, która tłumnie wypełniała sale projekcji filmów, ale dla dorosłych, których historia wymanipulowała, oszukała i utrudniła kształtowanie tożsamości Polaka niepokornego i niezłomnego a tym samym dumnego honorem tych osób, które życiem zaświadczyły o miłości ojczyzny – Polski”.
Prezentacji festiwalowych było około trzydziestu. Nikt z żywych a obecnych, nie był w stanie obejrzeć wszystkich tytułów. Moim największym idolem, najwierniejszym sprawie honoru, była spacerująca wśród uczestników Pani Maria Dłużewska To właśnie Jej wręczono drugiego dnia PLATYNOWY OPORNIK !
Pamiętam wizytę aktorów teatrów warszawskich w Białymstoku w 1984 roku, z programem muzyczno-poetyckim do wierszy Zbigniewa Herberta. Spała w naszym mieszkaniu. Pewnie tego drobnego faktu nie pamięta, wśród natężenia emocji minionego trzydziestolecia. Pani Maria Dłużewska po dramacie nad Smoleńskiem reżyserowała znaczące filmy: Mgła (2011) - scenariusz i reżyseria (wspólnie z Joanną Lichocką), Pogarda (2011) - scenariusz i reżyseria (wspólnie z Joanną Lichocką), Córka (2012), scenariusz i reżyseria, Testament (2013) - scenariusz i reżyseria, Polacy (2013) - scenariusz i reżyseria, Dama - (2015) - scenariusz i reżyseria oraz Ksiądz (2016) - scenariusz i reżyseria. Właśnie film odkrywający dokumenty manipulacji podczas śledztwa w sprawie zamordowania księdza Jerzego Popiełuszki był tą prezentacją filmową, która zwieńczyła drogę niezłomnej i niepokornej Pani Marii Dłużewskiej do PLATYNOWEGO OPORNIKA.
Inną Kobietą, której obecność nadawała wymiar wręcz metafizyczny festiwalowi, była Pani Lidia Lwow – Eberle.
Spośród filmów, które ja widziałem, na szczególną uwagę zasługuje rodzinna produkcja Polaków mieszkających w Stanach Zjednoczonych: „Jedwabne – Świadkowie – Świadectwa – Fakty”, film dokumentalny w reżyserii Elżbiety i Wacława Kujbidów.
Organizatorzy zapraszali na tzw. panele dyskusyjne po filmach. Natężenie konkursowych prezentacji było jednak tak duże a czasu na rozmowy tak niewiele, że wstrzymałem się od ugłośnienia myśli chodzącej mi po głowie od kilku miesięcy. Otóż chcę zwrócić uwagę na analogie między zbrodnią dokonaną przez Niemców w Białymstoku, dwa tygodnie wcześniej. Tuż po wszczęciu wojny z Sowietami, Niemcy wymordowali w Białymstoku identyczną techniką unicestwiania, 25.06.1941r., około 800 – 1000 osób – Polaków żydowskiego pochodzenia; spędziwszy ich do największej Bożnicy, zaryglowawszy wejścia, spalili niewinnych ludzi i ich wspaniałą świątynię. Tego dnia rozstrzelano na ulicach miasta jeszcze około 1000 ludzi. Warto także przypomnieć sobie, że statystycznie w Białymstoku było wówczas około 60 % Polaków żydowskiego pochodzenia. Wśród mieszkańców byli Rosjanie, Niemcy i rdzenni Polacy.
Analogia do wydarzeń w Jedwabnem jest tak wyrazista, że już więcej nie będę sugerował. To był terror niemieckich morderców, który podbijają nowe tereny, tym razem należące do CCCP.
Jako wydarzenie towarzyszące festiwalowi filmowemu wystąpiła grupa teatralna z Tarnowa – TEATR NIE TERAZ za spektaklem WYKLĘCI, w reżyserii Tomasza Żaka.
Przeżywając tematy o ludziach-żołnierzach niepokornych, niezłomnych i nieobecnych w dotychczasowej świadomości historycznej przeciętnego Polaka siedemdziesięciolatka, dostrzegłem kolejną przestrzeń bohaterskich działań Polaków w czasie wojny z Niemcami i Sowietami, absolutnie i beznamiętnie pomijaną w nauczaniu historii. Czytam najnowszą książkę Pani Ewy Polak-Pałkiewicz pt. „Powrót pańskiej Polski” (Wydawnictwo LTW Łomianki 2016, ss.400) i wstrząsają mną opisy-szkice bohaterstwa i bezgranicznego oddania wszystkiego, co posiadali – łącznie z życiem – Polaków, ziemian – grupy ludzi najbogatszych materialnie i duchowo. Któż z nas wie, że Armia Krajowa wypełniała swoje żołnierskie działania przy wsparciu materialnym ziemiaństwa polskiego? Tworzyli zaplecze: szpitalne, edukacyjne, żywnościowe i opiekuńcze. Ginęli upokarzani i torturowani w niemieckich obozach koncentracyjnych, torturowani w aresztach ale nikt spośród nich nie wydał drugiego. BÓG – HONOR – OJCZYZNA.
VIII Festiwal Filmowy NNW, mimo że już prawie zamknięty, niech otwiera przestrzeń do wzrastania w poczuciu wiary, nadziei i mądrości narodowej.
Jerzy Binkowski, Gdynia, 1 października 2016
 | Jerzy Binkowski – Urodził się w 1949r. w Gdyni. Studiował w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim – psychologia. Drugie studia to: Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna – Wydział Reżyserii Teatru Lalek. Pracował głównie z młodzieżą – szkolnictwo średnie (poradnictwo, teatr) i wyższe. Mieszka od 35 lat w Białymstoku. Od 1994 roku jest członkiem warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Wydał między innymi: „Głosy z pustyni”, „Na drugą stronę białych brzóz”,, W drodze z Damaszku”, „Wygnanie Boga”. Autor Libretta "Kantaty Przemienienia" |
