Krzemionki Opatowskie

Skąd się wzięły? Jak powstały? Co sprawia, że potrafią wzbudzić wielkie namiętności? Oto pradziejowe pytania, o kopalnie krzemienia pasiastego. Kamienie są cenniejsze ale ten kamień od jasnego, prawie białego do ciemnego brązu w historii człowieka zrobił największą karierę. Pomógł prehistorycznemu człowiekowi umocnić swój byt i zrobić milowy skok do współczesnej cywilizacji. Neolityczne kopalnie w Krzemionkach to światowy najcenniejszy zabytek pradziejowego górnictwa. Wiele technicznych sposobów tamtych górników jest obecnie technologią w współczesnych kopalniach. Doskonale zachowane wyrobiska, chodniki, hałdy, szybiki, stanowiska wstępnej obróbki liczą ponad 5 tysięcy lat i, są starsze o 1.5oo lat od najstarszej piramidy Cheopsa w starożytnym Egipcie. Co ciekawe choć to były płytkie kopalnie to do dnia dzisiejszego ziemia ich nie zacisnęła do zera pod wpływem ciężaru masy ziemi, zostały jedynie trochę przymulone osadami przyniesionymi przez wodę. Współcześnie od lat obecny rząd pana Tuska i jego poprzednicy pan Buzek likwidują kopalnie w rok czy trochę dłużej niestety, kopalni tak szybko zlikwidować nie można. Potwierdza to istnienie kopalń neolitycznych w Polsce. Pomimo upływu tysięcy lat rozległy wyjątkowy obiekt przetrwał do dziś w prawie niezmienionym stanie zachowała się podziemna architektura, styl drążenia szybów i chodników. Ciekawostką dodatkową jest możliwość wytwarzania przepięknych różnej wielkości obrazów z tego kamienia oprawione w ramy. Takim wytwórcą jest jubiler, kamieniarz w Opatowie, który dzięki doskonałej łupliwości kamienia wzdłuż ławicy poziomego ułożenia delikatnie odłupuje pasemka nawet milimetrowe. Po odpowiedniej obróbce, w końcówce polerowane układa obrazy.

Krzemienie pasiaste powstały, utworzyły się w późnej jurze, od 16o mln do 154 mln lat temu, w okresie, w którym na Ziemi dominowały wielkie gady dinozaury. Trudno powiedzieć do końca jakie były okoliczności, powstania tych minerałów, jakie dodatkowe czynniki pomogły, może spadający meteoryt z kosmicznych zaświatów pomógł? Jedna z teorii głosi, że minerał powstał z galaretowatej masy utrwalonej krzemianami, okrzemkami, siarczanami. Rydno, miejscowość nad niewielką, długości 154 km rzeką Kamienną jest stanowisko archeologiczne ludzkich osad z okresu od schyłkowego paleolitu do neolitu. Sąsiaduje z Krzemionkami i Bałtowem. Te trzy miejsca są sobie pokrewne i bliskie. Duże skupisko ludzi w tamtym czasie świadczą wykopaliska, z dobrze zagospodarowanym, prosperującym miejscem. Wytwarzane tutaj z jurajskiego krzemienia narzędzia, gładzone siekiery rozprowadzano, handlując prawie w całej Europie. Odkrywcą cudownie zachowanego miejsca pod płytką warstwą ziemi był geolog Jan Samsonowicz. Można zwiedzać 5oo podziemną świetnie przygotowaną trasę. Kopalnia ma status Pomnika Historii.

Każda dozwolona możliwość popularyzowania, pokazywania, zbliżania daje rozeznanie zagubionym ludziom. Postanowiłem zejść z taką inicjatywą do podziemia z turystami starej kopalni aby i tutaj być rozpoznawalny, szukać sympatyków "Solidarni 2010". Nieśmiało patrzą, zerkają to widać. Nagrodą jest skłon głową i szczery uśmiech na twarzy. Ktoś jest z nami. Dla uzupełnienia wiedzy i ciekawostek polecam internetową stronę: www.szlakarcheogeo.pl

Przedstawiciel Terenowy Solidarni 2010

Stefan Mazgaj

Tychy

Miejsce kopalni neolitycznej w Krzemionkach.

Pierwszy udostępniony zwiedzającym szyb w kopalni neolitycznej.

Dokument świadczący o pierwszych odkryciach.

Drugi udostępniony szyb w kwaterze nr 2

Trzeci udostępniony, przystosowany wizualnie szyb do zwiedzania.

Znalezione produkty ówczesnych górników.

Gablota z kolejnymi precjozami z krzemienia.

Podziemia kopalni neolitycznej, duży, bezpośredni w pokładzie okaz krzemienia pasiastego w pokładzie nośnym tego minerału.

Kopalniane czeluście, chodniki udostępnione do zwiedzania,
pogłębione do wysokości wzrostu.

Podziemne chodniki.

Dalsze tajemnice podziemia.

Jak kiedyś górnicy drążyli podziemne chodniki.

Filary pozostawione dla wzmocnienia, zabezpieczenia wybranych chodników, zapobiegające naturalnemu zawaleniu górotworu.

Po tysiącach lat kopalnia trzyma się świetnie.

Pan Tomek Cygan, miejscowy, wyśmienity przyjaciel jakich mało.
Poznany całkiem przypadkowo.

Kolejny przykład: jak eksploatowano pokłady.

Wykopaliska archeologiczne naczyń tamtej epoki.

Schemat przekroju górotworu kopalni neolitycznej

Ogólny europejski zasięg neolitycznej kopalni z Krzemionek.

Wioska neolityczna - mapka.

Wejście do wioski neolitycznej.

Wioska neolityczna przy kopalni krzemienia, Krzemionki.

Wioska, chata neolityczna.

Wszystkie zdjęcia wykonał Stefan Mazgaj