Bezpośrednią przyczyną ich wybuchu była podwyżka cen kilku artykułów mięsnych, wprowadzana sukcesywnie  w bufetach i stołówkach zakładowych; głębsze powody powszechnego niezadowolenia tkwiły w narastających, codziennych utrudnieniach związanych z pogłębiającym się kryzysem gospodarczym.

Szczegółowy harmonogram obchodów Lubelskiego Lipca '80:

16 lipca, godz. 16:00 - 21:00
- spotkanie z grami planszowymi w Lubelskich Centrum Gier Historycznych
- nauka gry w "w Zakładzie. Lubelski Lipiec '80"
- nauka gry w "Veto. Szlachecka Gra Karciana"
- turniej w grę "Zakładzie. Lubelski Lipiec '80" (z wyjątkowymi nagrodami!)

17 lipca
- WYCIECZKA po PKP CARGO
Zbiórka: godz. 15:00, ul. Grygowej 26 w Lublinie.
Prelegenci: Ryszard Herman, naczelnik działu Utrzymania Ruchu oraz Zdzisław Koguciuk, uczestnik “Lubelskiego Lipca 1980″.

19 lipca

godz. 9:30 - szczegóły na plakacie!
- zbiórka na peronie I dworca PKP Lublin
- Msza święta w byłej Lokomotywowni Lublin

godz. 12:00 - 19:00
- FESTYN RODZINNY W OGRODZIE SASKIM – liczne atrakcje, zabawy dla dzieci, itp.


22 lipca, godz. 16:00 - 21:00
- spotkanie z grami planszowymi w Lubelskich Centrum Gier Historycznych
- nauka gry w "W Zakładzie. Lubelski Lipiec '80"
- nauka gry w "Veto. Szlachecka Gra Karciana"

23 lipca, godz. 16:00 - 21:00
- spotkanie z grami planszowymi w Lubelskich Centrum Gier Historycznych
- nauka gry w "W Zakładzie. Lubelski Lipiec '80"
- nauka gry w "Veto. Szlachecka Gra Karciana"
- turniej w grę "W Zakładzie. Lubelski Lipiec '80" (z wyjątkowymi nagrodami!)

W dniu 8 VII 1980 zastrajkowano w WSK PZL Świdnik, 11 VII 1980 podpisano w WSK PZL pierwsze tego lata porozumienie pracowników z władzami. 11-14 VII 1980 strajk objął największy zakład w Regionie: FSC w Lublinie. 16 VII 1980 w Lokomotywowni Pozaklasowej PKP Lublin rozpoczął się strajk kolejarzy, który w kolejnych dniach objął cały Węzeł PKP Lublin i trwał do 19 VII 1980. 18-19 VII 1980 strajki w Lublinie przybrały charakter strajku powszechnego: strajkowało prawie 80 zakładów, m.in. PKP, MPK, Przedsiębiorstwo Transportu Handlu Wewnętrznego (zaopatrzenie sklepów). Miasto zostało sparaliżowane; strajki nie były jednak skoordynowane i nie powstał międzyzakładowy komitet strajkowy. Oprócz Lublina strajki objęły wiele mniejszych miast Regionu: Puławy, Lubartów, Poniatowa, Kraśnik, Chełm, Opole Lubelskie, Radzyń Podlaski, Tomaszów Lubelski i inne.

Zasięg protestów zmusił władze do przerwania milczenia o strajkach, które w języku oficjalnym konsekwentnie określano jako „przerwy w pracy”. 18 VII 1980 w lokalnej prasie w Lublinie (w prasie centralnej trwała blokada informacyjna nt. strajków) ukazał się „Apel do mieszkańców Lublina”, podpisany przez I sekretarza KW PZPR i przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Narodowej; „Apel...” rozplakatowano również na ulicach miasta oraz odczytano na antenie lokalnej rozgłośni radiowej; wydarzeniom w Lublinie poświęcono też tego dnia posiedzenie Biura Politycznego KC PZPR w Warszawie; powołano Komisję Rządową, która miała rozpatrzyć postulaty zgłoszone przez strajkujące zakłady.

W kolejnych dniach, m.in. wskutek wprowadzenia w wielu branżach wolnego poniedziałku (21 VII 1980) przed świętem 22 Lipca, strajki zaczęły stopniowo wygasać. Lubelskie strajki miały, mimo ich masowości, pokojowy charakter: wiece odbywały się wewnątrz zakładów, tam też formułowano postulaty i prowadzono negocjacje z władzami. W sumie zgłoszono ok. 1,2 tys. wniosków i postulatów, „zinwentaryzowanych” przez ówczesne władze. Dominowały żądania o charakterze pracowniczym, socjalnym i ekonomicznym.

W efekcie lipcowych strajków pracownikom udało się wywalczyć załatwienie wielu spraw dotyczących poprawy warunków pracy, podwyżki płac i warunków życia lokalnych społeczności (zaopatrzenie, infrastruktura, zaplecze socjalne). Strajki udowodniły skuteczność zastosowania masowych protestów w zakładach pracy bez używania przemocy. W środowiskach pracowniczych w kraju przełamana została bariera strachu przez represjami ze strony władz. Zastosowany po raz pierwszy na Lubelszczyźnie model rozładowywania konfliktu społecznego z udziałem Komisji Rządowej władze PRL rozwinęły w VIII na Wybrzeżu (31 VIII 1980 porozumienia społeczne w Stoczni Gdańskiej im Lenina podpisywał wicepremier Mieczysław Jagielski, stojący wcześniej na czele Komisji Rządowej ds. postulatów na Lubelszczyźnie).