Profesor rozpoczął swą prelekcję od rozważań na temat niepodległości i suwerenności, odwołując się do przykładu starożytnych miast-państw greckich. Rozdzielił dwie kwestie: suwerenność, czyli niepodleganie zewnętrznym siłom oraz wolność obywatelską wewnątrz państwa. Polska suwerenność zaczęła się w roku 1000 na Zjeździe Gnieźnieńskim, kiedy to cesarz niemiecki Otton III uznał w Bolesławie Chrobrym partnera /a nie sługę/. Mówiąc o czasach późniejszych, podkreślił ogromne znaczenie dla utrzymania suwerenności Polski Bitwy pod Grunwaldem

Pojęcie "obywatela Polski", jak podkreślił profesor, kształtowało się stopniowo. Pierwszym, który go użył był Zbylut z Wielkopolski w XII wieku, natomiast republikanizm rzymski na grunt polski przeszczepiał Wincenty Kadłubek (obejmował on szlachtę).

Profesor mówił też wiele o roli języka i kultury dla utrzymania niepodległości. Przypomniał też postaci Stanisława ze Skarbimierza oraz Pawła Włodkowica, który na soborze w Konstancy zakwestionował prawa papieża i cesarza do panowania nad wszystkimi ludami.

W wiekach XVII i XVIII wielu mówiło o konieczności rozszerzenia pojęcia "obywatela" na mieszczan i chłopstwo, ale na mówieniu się kończyło. W praktyce coraz bardziej ograniczano ich prawa. Przełomem był wstrząs zapoczątkowany narzuceniem przez wojska rosyjskie Augusta Sasa jako króla Polski w roku 1734. Rozpoczął wtedy działalność Stanisław Konarski, a później Stanisław Staszic stał się prekursorem idei narodowej.

Wiek XIX, to wiek powstań narodowych. Profesor Nowak przedstawił różne podejścia do kwestii niepodległości i suwerenności. Jedno podejście symbolizowało hasło "za wolność naszą i waszą", a drugie cechował egoizm narodowy. Pojawiło się też pojęcie "modernizacji". Zgadzano się, że Polskę należy modernizować, ale problemem stało się to, co można poświęcić w jej imię. Te dylematy są aktualne zwłaszcza dzisiaj, gdyż „nie należy szydzić z naszej historii i pluć na naszych ojców, ale lepiej jest rozejrzeć się wokół i stwierdzić, co można naprawić TERAZ w naszej ojczyźnie”.

elig

http://naszeblogi.pl/50820-lekcja-niepodleglosci-wyklad-prof-andrzeja-nowaka