Trzeba podnieść tę różę… - wspomnienie o Andrzeju Trzebińskim w 80.rocznicę śmierci
data:18 listopada 2013     Redaktor: Redakcja

Przypomnijmy tragiczną śmierć poety Andrzeja Trzebińskiego w dniu rocznicy jego rozstrzelania pod murem kamienicy na Nowym Świecie, jako jednego z grupy zakładników, w egzekucji ulicznej, jakie masowo wykonywali Niemcy w okupowanej Warszawie. Zginęło w nich ponad 2000 osób - od 15.10.1943 do 1.02.1944.
Niemcy zaprzestali mordów  po wykonaniu wyroku śmierci na rozkazodawcy masakr SS-Brigadeführerze Franzu Kutscherze w dn. 1.02.1944 przez Oddział Dywersji Agat Szarych Szeregów AK.


Wspomnienie z 2013 r.:

Siedemdziesiąt lat temu, 12 listopada 1943 roku, niemiecki pluton egzekucyjny dokonuje

w Warszawie jednego z wielu mordów – tym razem przy ulicy Nowy Świat 49.

Wśród rozstrzelanych Polaków jest dwudziestojednoletni Andrzej Trzebiński.

Groszku pachnącego przyniosłaś mi w dłoni…dźwięczą nam w uszach słowa jednego

z niewielu ocalałych liryków tego poety, dramatopisarza ( Aby podnieść różę…), myśliciela i

publicysty, trzeciego redaktora konspiracyjnego pisma „Sztuka i Naród”, które przyjęło za

swoje motto wzięte z Norwida słowa:

Artysta jest organizatorem narodowej wyobraźni.

Andrzej Trzebiński włączał skupionych wokół pisma młodych twórców w działania

Ruchu Kulturowego. Jednym z celów jakie stawiała sobie ta organizacja było połączenie

aktywnej kultury Zachodu z kontemplacyjną kulturą Wschodu w atmosferze myśli i

doktryny chrześcijańskiej. Trzebiński wprowadzał ideę uniwersalizmu stawiającą w centrum

człowieka indywidualnie dorastającego do praw wieczności i Boga.

Pisał w Pamiętniku: Prawdziwa kultura wymaga twardości psychicznej, charakteru i twórców

w pełni dojrzałych […] Stworzenie wielkiej kultury kosztuje. Kultura rodzi się w bólu i

bohaterstwie. Zaznaczał, że kultura nie jest sama przez się uniwersalna – staje się taką wtedy,

gdy spełnia zadania moralne.

Najważniejszym postulatem artystów związanych ze „Sztuką i Narodem’ była zatem jedność

sztuki i czynu. Wierność tej idei wszyscy redaktorzy: Bronisław Onufry Kopczyński (1916-

1943), Wacław Bojarski (1921-1943), Andrzej Trzebiński (1922-1943), Tadeusz Gajcy

(1922-1944), pieczętowali własną krwią. Zginęli także związani z redakcją poeci Zdzisław

Stroiński (1921-1944) i Wojciech Mencel (1923-1944). Myśleli o przyszłej Polsce… o nas.

Stworzyli zarysy programu, który czeka na twórcze rozwinięcie, na dokończenie, na czyn.

Trzeba podnieść tę różę. Trzeba ją ożywić…


Maria Dorota Pieńkowska

[foto: net, archiwum; Nowy York- demonstracja z 16.11.2013r - foto Solidarni2010 - por. artykuł powiązany]


Materiał filmowy 1 :

Materiał filmowy 2 :

Materiał filmowy 3 :

Zdjęcia do artykułu :
Zdjęcia do artykułu :
Zobacz równiez:





Informujemy, iż w celu optymalizacji treści na stronie, dostosowania ich do potrzeb użytkownika, jak również dla celów reklamowych i statystycznych korzystamy z informacji zapisanych w plikach cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować w ustawieniach przeglądarki internetowej. Korzystając z naszej strony, bez zmiany ustawień w przeglądarce internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje politykę stosowania plików cookies, opisaną w Polityce prywatności.