Kartka z kalendarza: Polskie barwy narodowe
data:06 lutego 2013     Redaktor: csp

182 lata temu – w czasie Powstania Listopadowego – sejm Królestwa Polskiego, na wniosek Towarzystwa Patriotycznego, powziął uchwałę o kokardzie narodowej, czyli o barwach narodowych Polski. Była to pierwsza w historii Polski regulacja prawna w tej sprawie.









Izba Senatorska i Izba Poselska, po wysłuchaniu wniosków Komisji Sejmowych, zważywszy potrzebę nadania jednostajnej oznaki, pod którą winni się łączyć Polacy, postanowiły i stanowią:

Artykuł 1. Kokardę Narodową stanowić będą kolory herbu Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, to jest kolor biały z czerwonym.

Artykuł 2. Wszyscy Polacy, a mianowicie Wojsko Polskie te kolory nosić mają w miejscu, gdzie takowe oznaki dotąd noszonymi były.

Przyjęto na posiedzeniu Izby Poselskiej dnia 7 lutego 1831 roku.





Takie barwy używane były już wcześniej, ale tylko zwyczajowo. Nawiązywały do białego Orła na czerwonej tarczy herbowej, znaku Królestwa Polskiego. Teraz zostały usankcjonowane ustawą sejmową – w jakże ważnym i dramatycznym dla Polski okresie! Zaledwie dwa tygodnie wcześniej ten sam sejm ogłosił detronizację cara Mikołaja I jako króla Polski! Dwa tygodnie później biało-czerwona zakrwawi się w bitwie pod Olszynką Grochowską…

Kiedy prawie sto lat później państwo polskie odrodziło się do niepodległego bytu (1918), żaden Polak nie miał już wątpliwości, że biało-czerwona flaga jest jego znakiem.

Oto co powinniśmy wiedzieć na temat flagi Polski i jej poszanowania w różnych sytuacjach – według Biura Bezpieczeństwa Narodowego Prezydenta Rzeczypospolitej:

Flaga państwowa jest znakiem symbolizującym nasze państwo. Wywieszona przed lub na budynku urzędowym, oznakowanym urzędową tablicą z Orłem Białym, jest komunikatem, iż w tym budynku znajduje się państwowy urząd lub sprawowane są tam funkcje państwowe.

Od kilku lat również osoba prywatna może zarówno podnieść, jak i wywiesić flagę. Czyniąc to należy jednak pamiętać o tym, że podnieść flagę można tylko na maszcie ustawionym przed domem lub wystawionym z okna – flagi państwowej nie można umieścić na maszcie ustawionym na szczycie dachu swojego domu.

Należy zwrócić uwagę na znaczenie słów podnoszenie i wywieszanie flagi. Pierwsze odnosi się do sytuacji, kiedy flaga jest mocowana do liny a następnie wciągana na maszt. Wywiesza się natomiast flagę na drzewcu wetkniętym w zamocowane uchwyty.

Flagę państwową możemy również zawiesić na maszcie pionowo - wzdłuż masztu. Biel musi się wtedy znajdować przy maszcie. Tak samo chcąc umieścić barwy Rzeczypospolitej Polskiej w układzie pionowym, kolor biały umieszcza się po lewej stronie płaszczyzny oglądanej z przodu.

Szczególny sposób obchodzenia się z flagą narodową obowiązuje w wypadku ogłoszenia przez Prezydenta RP żałoby narodowej. Flagi na masztach powinny być opuszczone do połowy wysokości masztu, natomiast flagi wywieszone na drzewcach powinny być przewiązane kirem – jednolicie czarną i nieprzejrzystą wstążką. Flagi zawieszonej pionowo nie opuszcza się do połowy, więc nie powinna być wywieszana podczas żałoby.

Przy eksponowaniu polskiej flagi narodowej wraz z innymi flagami, obowiązują określone zasady. Flaga państwowa ma zawsze pierwszeństwo przed każdą inną. Flaga państwa gospodarza jest też wyżej w hierarchii od flagi gościa, a manifestując barwy narodowe wraz z flagami watykańskimi, papieskimi, Unii Europejskiej czy NATO, należy wywieszać je jako następne w hierarchii ważności.

Dla flagi państwowej miejscem honorowym jest prawa strona. Czyli patrząc od frontu na budynek powinniśmy mieć flagę po swojej lewej stronie. Wywieszając flagę w towarzystwie wizerunku Orła Białego należy pamiętać, aby znajdowała się ona na prawo od Godła – po stronie, w którą patrzy Orzeł. Również wywieszając flagę na balkonie, powinniśmy wywieszać ją w jego prawej części.

Jak eksponować większą ilość flag? W przypadku zawieszania dwóch flag, flagę ważniejszą umieszczamy po prawej stronie. W przypadku, kiedy obok siebie wywieszone są trzy flagi, najważniejsza jest ta wisząca pośrodku. Drugie miejsce według hierarchii to miejsce po prawej stronie. Gdy wywieszamy cztery flagi, najważniejsza jest ta po prawej stronie. Następne w kolejności są flagi wiszące na lewo od niej. W przypadku 5 flag, ponownie najważniejszą flagą jest ta umieszczona pośrodku. Wywieszając więcej niż 5 flag, najważniejsze umieszczamy skrajnie po prawej oraz lewej stronie.

W przypadku, gdy wystawionych jest więcej masztów niż flag, flagi można wywiesić naprzemiennie, pamiętając jedynie o tym, aby flagi najwyższe w hierarchii były najliczniej reprezentowane.

Maszty oraz drzewca, na których eksponowane są flagi, muszą być zawsze jednakowej wysokości i długości. Same maszty stawia się po prawej stronie od wejścia do budynku. Na jednym maszcie oraz drzewcu może wisieć tylko jedna flaga a podnosząc flagi podczas ceremoniału należy pamiętać, aby flagę najważniejszą zawsze wciągać lub wywieszać jako pierwszą a opuszczać i zdejmować jako ostatnią. W przypadku kiedy flaga ulegnie uszkodzeniu, chcąc ją wymienić, flagi niższe w hierarchii należy opuścić przed nią, a dopiero po zawieszeniu najważniejszej flagi wciągnąć je ponownie.

Flaga powinna być zawsze czysta, o czytelnych barwach i wzorze. Nie może być postrzępiona ani zmięta, nie może dotykać podłogi, ziemi lub wody. Na polskiej fladze nie umieszcza się również napisów lub rysunków.

Flagi nie używa się też np. do nakrywania stołu prezydialnego. Wyjątkiem jest nakrycie trumny podczas oficjalnego pogrzebu – wówczas pas biały flagi biało-czerwonej winien być umieszczony nad lewą stroną ciała zmarłego. Na fladze znajdującej się na trumnie nie kładzie się kwiatów.
Przy odsłanianiu pomników lub tablic najlepiej zamiast flagi państwowej umieścić u góry prawego boku wstęgę w barwach narodowych, skosem w lewo do dołu od upiętej kokardy. Przy przecinaniu wstęgi podczas uroczystych otwarć nie można dopuścić, by końce wstęgi opadły na ziemię.

Jedynym godnym sposobem zniszczenia zużytej flagi jest jej niepubliczne spalenie.

Od roku 2004 w dniu 2 maja obchodzimy Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej – w tym czasie wraz z biało-czerwoną nie powinno się podnosić żadnej innej flagi.

Obecnie w Rzeczypospolitej Polskiej używane są dwa wzory flagi państwowej. Flaga biało-czerwonaoraz flaga biało-czerwona z umieszczonym na białym polu godłem Polski, wprowadzona ustawą z 1 sierpnia 1919 r.

Flaga z herbem nie jest dopuszczona do użytku prywatnego. Ustawa ściśle mówi, kto i w jakich okolicznościach jest uprawniony do jej używania. Taką flagą posługują się przedstawiciele Polski za granicą, jest podnoszona na cywilnych lotniskach i samolotach komunikacyjnych poza granicami, kapitanatach i bosmanatach portów oraz na polskich statkach morskich jako bandera.

Ochrona symboli narodowych. Przepisy kodeksu karnego przewidują surową karę za znieważenie symboli narodowych, w tym także flagi państwowej. Jeżeli ktoś publicznie znieważa, niszczy, uszkadza lub usuwa godło, sztandar, chorągiew, banderę, flagę lub inny znak państwowy, podlega karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Poza tym kodeks wykroczeń przewiduje karę aresztu lub grzywny w przypadku, gdy ktoś narusza przepisy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z tak zwaną klauzulą wzajemności z art. 138 § 1 K.k., znaki państwa obcego na terenie Polski są objęte ochroną jedynie w przypadku, gdy państwo obce zapewnia wzajemność.

Według ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych, barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolory biały i czerwony, ułożone w dwóch poziomych, równoległych pasach tej samej szerokości, z których górny jest koloru białego, a dolny koloru czerwonego. Flaga to prostokątny płat tkaniny o barwach Rzeczypospolitej Polskiej, o proporcji 8 (podstawa) - 5 (wysokość), umieszczony na maszcie. Zgodnie z art. 6 ust. 2 tej ustawy, za flagę Polski uważany jest wariant z godłem kraju, umieszczonym w środku pasa białego.


Piotr Szubarczyk

za: wolnapolska.pl





Informujemy, iż w celu optymalizacji treści na stronie, dostosowania ich do potrzeb użytkownika, jak również dla celów reklamowych i statystycznych korzystamy z informacji zapisanych w plikach cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować w ustawieniach przeglądarki internetowej. Korzystając z naszej strony, bez zmiany ustawień w przeglądarce internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje politykę stosowania plików cookies, opisaną w Polityce prywatności.