Kartka z kalendarza: Rocznica wybuchu Powstania Styczniowego - Manifest
data:21 stycznia 2013     Redaktor: AK

22 stycznia 1863 r. Komitet Centralny Narodowy wydał Manifest ogłaszający wybuch powstania.
Jak co roku tego dnia polecamy lekturę pełnego tekstu tego ważnego dokumentu - prawdziwego manifestu suwerenności Narodu Polskiego!

A. Grottger Polonia 1863 - Żałobne wieści
 
Manifest przekształcał Komitet Centralny w Tymczasowy Rząd Narodowy. Do walki przeciw Rosji zostali wezwani wszyscy mieszkańcy przedrozbiorowej Rzeczypospolitej - Polacy, Litwini, Ukraińcy i Żydzi. Zakładał on powstanie niepodległego państwa i równe prawa dla wszystkich obywateli.
W czasach PRL-u pełny tekst dokumentu nie mógł być publikowany, ze względu na jego antyrosyjski wydźwięk.
 
Pełny tekst Manifestu:
 
"Nikczemny rząd najezdniczy, rozwścieklony oporem męczonej przezeń ofiary, postanowił zadać jej cios stanowczy: porwać kilkadziesiąt tysięcy najdzielniejszych, najgorliwszych jej obrońców, oblec w nienawistny mundur moskiewski i pognać tysiące mil na wieczną nędzę i zatracenie.
Polska nie chce, nie może poddać się bezspornie temu sromotnemu gwałtowi, pod karą hańby przed potomnością powinna stawić energiczny opór. Zastępy młodzieży walecznej, młodzieży poświęconej, ożywione gorącą miłością Ojczyzny, niezachwianą wiarą w sprawiedliwość i w pomoc Boga, poprzysięgły zrzucić przeklęte jarzmo lub zginąć.
Za nią więc, Narodzie Polski, za nią!
Po strasznej hańbie niewoli, po niepojętych męczarniach ucisku Centralny Narodowy Komitet, obecnie jedyny legalny Rząd Twój Narodowy, wzywa Cię na pole walki już ostatniej, na pole chwały i zwycięstwa, które Ci da i przez imię Boga na niebie dać przysięga, bo wie, że Ty, który wczoraj byłeś pokutnikiem i mścicielem, jutro musisz być i będziesz bohaterem i olbrzymem!
Tak, Ty wolność Twoją, niepodległość Twoją zdobędziesz wielkością takiego męstwa, świętością takich ofiar, jakich lud żaden nie napisał jeszcze na dziejowych kartach swoich.
Powstającej Ojczyźnie Twojej dasz bez żalu słabości i wahania, wszystką krew, życie i mienie, jakich od Ciebie zapotrzebuje.
W zamian Komitet Centralny Narodowy przyrzeka Ci, że siły dzielności Twojej nie marnuje, poświęcenia nie będą stracone, bo ster, który ujmuje, silną dzierżyć będzie ręką. Złamie wszystkie przeszkody, roztrącić wszelkie zapory, a każdą nieprzychylność dla świętej sprawy, nawet brak gorliwości, ściągać i karać będzie przed surowym, choć sprawiedliwym trybunałem Ojczyzny.
W pierwszym zaraz dniu jawnego wystąpienia, w pierwszej chwili rozpoczęcia świętej walki, Komitet Centralny Narodowy ogłasza wszystkich synów Polski, bez różnicy wiary i rodu, pochodzenia i stanu, wolnymi i równymi obywatelami kraju. Ziemia, którą Lud rolniczy posiadał dotąd na prawach czynszu lub pańszczyzny, staje się od tej chwili bezwarunkową jego własnością, dziedzictwem wieczystym. Właściciele poszkodowani wynagrodzeni będą z ogólnych funduszów Państwa. Wszyscy zaś komornicy i wyrobnicy, wstępujący w szeregi obrońców kraju, lub w razie zaszczytnej śmierci na polu chwały, rodziny ich, otrzymują z dóbr narodowych dział bronionej od wrogów ziemi.
 
Do broni więc, Narodzie Polski, Litwy i Rusi, do bronią, bo godzina wspólnego wyzwolenia już wybiła, stary miecz nasz wydobyty, święty sztandar Orła, Pogoni i Archanioła rozwinięty. A teraz odzywamy się do Ciebie, Narodzie Moskiewski: tradycyjnym hasłem naszym jest wolność i braterstwo Ludów, dlatego też przebaczamy Ci nawet mord naszej Ojczyzny, nawet krew Pragi i Oszmiany gwałty ulic Warszawy i tortury lochów Cytadeli.
Przebaczamy Ci, bo i Ty jesteś nędzny i mordowany, smutny i umęczony, trupy dzieci Twoich kołyszą się na szubienicach carskich, prorocy Twoi marzną na śniegach Sybiru. Ale jeżeli w tej stanowczej godzinie nie uczujesz w sobie zgryzoty za przeszłość, świętych pragnień dla przyszłości, jeżeli w zapasach z nami dasz poparcie tyranowi, który zabija nas, a depcze po Tobie! biada Ci, bo w obliczu Boga i świata całego przeklniemy Cię na hańbę wiecznego poddaństwa i mękę wiecznej niewoli, i wyzwiemy na straszny bój zagłady, bój ostatni europejskiej cywilizacji z dzikim barbarzyństwem Azji.
Warszawa 22 stycznia 1863r.

 
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 
Powstanie Styczniowe 1863 - 1864 to zbrojne wystąpienie przeciwko Rosji, największe polskie powstanie narodowe. Za jego początek przyjmuje się datę 22 stycznia 1863 roku.
Przyczyną Powstania Styczniowego był nasilający się rosyjski ucisk narodowy na Polaków. Sam wybuch został poprzedzony wieloma manifestacjami patriotycznymi na terenie Warszawy, które były krwawo tłumione przez Imperium Rosyjskie i jego wojsko. W tym czasie uformowały się dwa przeciwstawne obozy: czerwonych - dążących do wybuchu powstania oraz białych - przeciwników jakichkolwiek zrywów zbrojnych.
Powstanie Styczniowe zostało przyspieszone przez pobór do wojska rosyjskiego ludności polskiej - tzw. branka. Tymczasowy Rząd Narodowy ogłosił manifest powstańczy, w którym wzywał do walki z zaborcami, jednocześnie gwarantując pewne dobra, m. in. zniesienie różnic stanowych.
Powstanie Styczniowe objęło swym zasięgiem Królestwo Polskie, a także Litwę, Białoruś oraz część Ukrainy. Istotną rolę w powstanie, jeśli chodzi o działania zbrojne odegrał Romuald Traugutt, który zyskał wielką sławę jako dyktator powstania. Dowodził on jednym z oddziałów, a wszystkie swoje działania poświęcił ratowaniu tego zrywu, do końca walczył o niepodległość.
Niestety, Powstanie Styczniowe 1863 - 1864 nie mogło liczyć na powodzenie ani osiągnięcie jakiś większych sukcesów. W noc wybuchu Imperium Rosyjskie dysponowało aż 100 tysięczną armią wobec zaledwie 6 tyś. powstańców. Co prawda wojsko polskie było wspomagane przez Polaków ze wszystkich zaborów, emigrację, a także przedstawicieli innych narodów, jednak wobec sił wroga byli praktycznie bezsilni. Ostatecznie Rosja zyskała dwukrotną przewagę liczebną nad powstańcami.
Powstanie Styczniowe, które zakończyło się wiosną 1864 roku, okazało się wielką klęską dla narodu polskiego. Odzyskanie niepodległości stało się czymś niemożliwym i nawet nie myślano wtedy o kolejnych zrywach. Szacuje się, że ok. 20 tys. żołnierzy ze strony polskiej poległo.
 
Dowódcy Powstania Styczniowego:
Ludwik Mierosławski
Marian Langiewicz
Romuald Traugutt
 
Bitwy powstania styczniowego w Królestwie Kongresowym 1863-1864:
bitwa pod Ciołkowem, Szydłowcem ( 22 stycznia 1863
bitwa pod Lubartowem (23 stycznia 1863)
bitwa pod Węgrowem ( 3 lutego 1863)
bitwa pod Rawą ( 4 lutego 1863)
bitwa pod Siemiatyczami (6-7 lutego 1863)
bitwa pod Słupczą ( 8 lutego 1863)
bitwa pod Miechowem ( 17 lutego 1863)
bitwa pod Krzywosądzem ( 19 lutego 1863)
bitwa pod Dobrą ( 24 lutego 1863)
bitwa pod Małogoszczem ( 24 lutego 1863)
bitwa pod Staszowem ( 17 lutego 1863)
bitwa pod Nową Wsią ( 21 lutego 1863)
bitwa pod Mrzygłodem ( 1 marca 1863)
bitwa pod Nagoszewem ( 2-3 marca 1863)
bitwa pod Pieskową Skałą (4 marca 1863)
bitwa pod Skałą ( 5 marca 1863)
bitwa pod Chrobrzem ( 17 marca 1863)
bitwa pod Grochowiskami ( 18 marca 1863)
bitwa pod Hutą Krzeszowską (21 marca 1863)
bitwa pod Igołomią ( 21 marca 1863)
bitwa pod Krasnobrodem ( 24 marca 1863)
bitwa pod Praszką (11 kwietnia 1863)
bitwa pod Budą Zaborowską( 14 kwietnia 1863)
bitwa pod Brodami (16 kwietnia1863)
bitwa pod Brodami (18 kwietnia1863)
Bitwa pod Ginietynami (21 kwietnia 1863)
bitwa pod Wąsoszem ( 23 kwietnia 1863)
bitwa pod Nową Wsią ( 26 kwietnia 1863)
bitwa pod Pyzdrami ( 29 kwietnia 1863)
bitwa pod Stokiem ( 4/5 maja 1863)
bitwa pod Kobylanką ( 1-6 maja 1863)
bitwa pod Krzykawką ( 5 maja 1863)
bitwa pod Birżami ( 7 maja-9 maja 1863)
I bitwa pod Ignacewem ( 8 maja 1863)
bitwa pod Hutą Krzeszowską (11 maja 1863)
bitwa pod Salichą (26 maja 1863)
I bitwa pod Chruśliną (30 maja 1863)
II bitwa pod Ignacewem ( 9 czerwca 1863)
bitwa pod Kleczewem (10 czerwca 1863)
bitwa pod Lututowem ( 15 czerwca 1863)
bitwa pod Górami (18 czerwca 1863)
bitwa pod Komorowem (20 czerwca 1863)
bitwa pod Świerżami ( 9 lipca1863)
bitwa pod Ossą (10 lipca 1863 )
bitwa pod Siemiatyczami (11 lipca 1863)
II bitwa pod Chruśliną - 4 sierpnia 1863
bitwa pod Depułtyczami - 5 sierpnia1863
bitwa pod Żyrzynem - 8 sierpnia 1863
bitwa pod Złoczewem - 20 sierpnia 1863
bitwa pod Fajsławicami - 24 sierpnia 1863
bitwa pod Sędziejowicami - 25 sierpnia 1863
bitwa pod Panasówką 3 września 1863
bitwa pod Batorzem - 6 września 1863
bitwa pod Mełchowem - 30 września 1863
bitwa pod Ostrowami (Mazówki) - 3 października 1863
bitwa pod Oksą pod dow. Zygmunta Chmieleńskiego 20 października 1863
bitwa pod Łążkiem -22 października 1863
bitwa pod Rybnicą - 28 października 1863
bitwa pod Rossoszem - 16 listopada 1863 pod dow. Krysińskiego
bitwa pod Opatowem - 24 listopada 1863 i 21 lutego 1864
bitwa pod Brodami - piechoty Józefa Bosaka pod dow. mjr Bogdana - 2 grudnia 1863
bitwa pod Sprową - piechoty Bosaka i Z. Chmieleńskiego - 4 grudnia 1863
bitwa pod Mierzwinem - Karola Kality Rębajły - 5 grudnia 1863
bitwa pod Hutą Szczeceńską - Kality Rębajły - 9 grudnia 1863
bitwa pod Janikiem - oddziału Łady - 16 grudnia 1863
bitwa pod Iłżą - 17 stycznia 1864
Bitwa pod Tarnogórą (1864) - 22 kwietnia 1864
Bitwa pod Zamościem (1864) - 1 maja 1864
Bitwa pod Lublinem (1864) - 4 maja 1864
Epilogiem tego zrywu narodowego był wybuch powstania zabajkalskiego w czerwcu 1866, zorganizowanego przez polskich zesłańców.
 
za: http://www.dobroni.pl/wojna,powstanie-styczniowe,265
Zobacz równiez:





Informujemy, iż w celu optymalizacji treści na stronie, dostosowania ich do potrzeb użytkownika, jak również dla celów reklamowych i statystycznych korzystamy z informacji zapisanych w plikach cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować w ustawieniach przeglądarki internetowej. Korzystając z naszej strony, bez zmiany ustawień w przeglądarce internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje politykę stosowania plików cookies, opisaną w Polityce prywatności.