Skąd nasz ród:  Gniezno - Wzgórze Lecha
data:16 października 2012     Redaktor: AlicjaS

Legenda opowiadana dzieciom głosi o braterstwie i wspólnym wędrowaniu przez nieprzebyte bory, knieje, puszcze i lasy Słowian, trzech braci o imieniu Lech, Czech i Rus. W miejscu rozstania każdy poszedł w swoją stronę poszukać miejsca założenia swojego siedliska. Lech, jadąc dalej na koniu, zauważył na samotnym starym dębie gniazdo orła, zsiadł i wtedy miał powiedzieć: „Orła białego, co widzę, przyjmuję za znak godła ludu swego, a wokół dębu zbuduję gród swój i od orlego gniazda Gniezdnem go nazwę”.

S. Mazgaj/pomnik Bolesława Chrobrego, Gniezno

„Lech ze swoim potomstwem przez lasy przestronne, gdzie dziś jest królestwo polskie, wędrował. Przyszedł wreszcie do pewnego szczególnie miłego jeziora, w okolice gdzie role były żyzne i ryb i zwierza dostatek. Obóz tam rozbił, a pragnąc mieszkanie dla siebie i swoich pobudować rzekł: ‘zagnieździmy się’. Stąd i miejsce owo do dziś dnia Gnieznem się nazywa”.

                                                                                                                    („Kronika wielkopolska”)    

             Pierwszym budowniczym grodu około 940 po Chr. na wzgórzu był Siemomysł Lestkowic z rodu Piastów. Ostatnie odkrycia archeologiczne pokazały, że  już dużo wcześniej, bo w VIII po Chr., funkcjonował tutaj ośrodek polańskiego kultu, w którym prawdopodobnie wybierano i dokonywano  intronizacji książąt plemiennych. W nowym państwie Mieszko I stare obyczaje powoli wymazywał.

             Państwo piastowskie od samego początku istnienia było w niekorzystnym położeniu między sąsiadami: Niemcami i Rusią Kijowską, Prusami, Wieletami, z południa również Czechami. Do księcia  Mieszka I w 966 po Chr. w orszaku Dąbrówki przybył zakonnik Jordan. Przypuszczalnie wielka uroczystość chrztu odbyła się w Wielką Sobotę 14 kwietnia, prawdopodobnie w Poznaniu.

 Książę był bardzo zręcznym władcą, umiejętnie potrafił wyczuć koniunkturę, dobrze pilnował granic. Pod koniec IX po Chr. na wzgórzu nazwanym później Górą Lecha rozbudował gród z książęcą kaplicą, chrzcielnicą. Wszystko obwałował, powstało podgrodzie dla mieszczan, zabudowania mieszkalne i gospodarcze. Mocno osadzony gród świadczył o bardzo wysokim kunszcie budowlańców. W połowie X w po Chr. Gniezno - po Lednicy - było największym grodziskiem w państwie Polan i pierwszą pisaną stolicą.  Zamieszkiwało w nim ponad 4.000 ludzi oraz załoga wojów.  Utrzymywana przez księcia z danin od ludności rolnej i łupów wojennych liczyła 3.000 zbrojnych wojów, drużynników, tarczowników. Zaopatrzeni przez władcę w broń, rynsztunek, konie i żywność bronili książęcych granic. Wcześniej opisane budowle i ta obecna dowodziły równoznacznie, że system książęcych, a trochę później królewskich,  warowni w terenie nad rzekami, w tym dużą Odrą, był niezawodny i stanowił dla przeciwników niezwykle trudną do przejścia przeszkodę.

            Dalsza chrystianizacja Polski zaczęła się od utworzenia biskupstwa w Poznaniu, które podlegało bezpośrednio papieżowi w zasięgu całej Ziemi Gnieźnieńskiej. Pierwszą infułę biskupią otrzymał Jordan. Następnym biskupem został Unger, zakonnik z Moguncji.

Dla umocnienia nowej państwowości Mieszko I rozpoczął emisję pieniądza denara, których do dziś ocalało 60 szt.  Nagle umiera Dobrawa. Mieszko poślubił Odę, Niemkę, co dało sojusz z cesarzem, pomógł książę militarnie Czechom. To pozwoliło zdobyć Śląsk, może Małopolskę. Koniec X po Chr. to koniec długiego, drugiego i ostatecznego jednoczenia plemion polskich od Bugu do Odry i Bałtyku po Karpaty.

                Po śmierci księcia dalszy znakomity rozkwit miasta nastąpił w czasach Bolesława Chrobrego. Wzniósł okazałą świątynię, gdzie w 997 r. złożył w grobie wykupione ciało biskupa św. Wojciecha. Trochę później papież wydał bullę o ustanowieniu arcybiskupstwa w Gnieźnie. Największym i głównym zabytkiem z X w. jest kościół kolegiacki p. w. św. Jerzego, zbudowany w miejscu kaplicy grodowej, posiada kapitułę kolegiacką, sąsiaduje z bazyliką prymasowską. Obok król Kazimierz Odnowiciel rozpoczął budowę nowej świątyni p.w. Wniebowzięcia NMP i Św. Wojciecha. Budowę ukończył Bolesław Szczodry. Nową trójnawową bazylikę konsekrowano 1064 r., a ostateczny kształt nadano w 1079 r.  Katedra Gnieźnieńska miała królewskie koronacje: 18 kwietnia  1025 r. - Bolesław I Chrobry, 25 grudnia 1025 r. - Mieszko II Lambert z żoną Rychezą Lotaryńską, 25 grudnia  1076 r. - Bolesław II Śmiały/Szczodry z nieznaną żoną, 26 czerwca  1295 r. -  Przemysław II z żoną Małgorzatą Brandenburską, 25 lipca 1300 r. - Wacław II. W katedrze znajdują się też słynne Drzwi  Gnieźnieńskie z 1170 po Chr. Na następną koronację króla czekaliśmy aż 200 lat. Obecna Archikatedra Gnieźnieńska to szczególne miejsce w całej historii narodu polskiego, jest trójnawowa, z wieńcem kaplic bocznych, była i jest niekwestionowanym świadkiem bardzo wielu ważnych wydarzeń po dzień dzisiejszy.

               To były lata największej świetności miasta. Naście lat później nastąpił bunt ludowy, a spustoszenia dopełnił najazd czeskiego księcia Brzetysława. Ograbiona prawie ze wszystkiego pierwsza stolica Gniezno popadła w ruinę. Odbudowa trwała powoli latami, ale Gniezno już nigdy stolicą nie zostało. Jednak aż do początków XIV w. po Chr. było miejscem koronacji polskich władców. W kolejnych stuleciach żyła jego zapomniana wielkość. Kazimierz Odnowiciel w 1039 r. powrócił do kraju i ośrodek władzy na 400 lat przeniósł do Krakowa.

 Po upływie tysiąca lat, aż dziw bierze, Rzeczpospolita Polska obecna jest taka, jaką scalił książę Mieszko I. Od Biskupina przez Giecz, Pyzdry, Lednicę do Gniezna, poznaliśmy historię powstania państwa polskiego. Zachęcam czytelników do wejścia na Szlak Piastowski, aby poznać bogatą krainę pełną zabytków państwa pierwszych Piastów. Najnowsze odkrycia archeologiczne potwierdzają trzy warstwy czasowe od okresu plemiennego Piastów, złoty okres Pierwszych Piastów Mieszka I, po króla Wacława II.

Przedstawiciel Terenowy Solidarni 2010

Stefan M

Tychy

 

Ogłoszenie

Zapraszam wszystkich sympatyków na spotkanie do Oratorium w parafii Świętej Rodziny, ul. Elfów w Tychach, w każdy pierwszy czwartek miesiąca na godz. 18.oo.

Galeria do artykułu :
Zobacz więcej zdjęć ...





Informujemy, iż w celu optymalizacji treści na stronie, dostosowania ich do potrzeb użytkownika, jak również dla celów reklamowych i statystycznych korzystamy z informacji zapisanych w plikach cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować w ustawieniach przeglądarki internetowej. Korzystając z naszej strony, bez zmiany ustawień w przeglądarce internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje politykę stosowania plików cookies, opisaną w Polityce prywatności.